اغلب نوزادان در بازه‌ی سنی 4 تا 6 ماهگی به خوردن غذای جامد علاقه نشان می‌دهند. شروع مصرف غذاهای جامد از 6 ماهگی، برای رشد حرکتی دهان، فک، دندان، لب و زبان بسیار ضروری است.

وقتی کودک بتواند سرش را در حالت عمودی نگه دارد و خودش را در وضعیت مناسبی برای خوردن قرار دهد، آماده‌ی استفاده از غذاهای جامد در کنار شیر مادر است.

مواد غذایی مثل سبزیجات، میوه‌ها و گوشت می‌توانند بهترین گزینه‌ها برای شروع استاده از مواد غذایی جامد باشند. این مواد، علاوه بر آن‌که به تقویت مهارت‌های حرکتی عضلات دهان کمک می‌کنند، بخش مهمی از مواد مغذی لازم برای بدن را (مثل آهن) تأمین می‌کنند.

نوزادان از چه زمانی خوردن غذای جامد را شروع کنند؟

آکادمی اطفال آمریکا (AAP) و سازمان بهداشت جهانی (WHO) توصیه می‌کنند  کودک از تولد تا ماهگی، فقط و فقط از شیر مادر تغذیه کند. بعد از آن، باید غذای جامد را به‌عنوان غذای مکمل به مصرف روزانه‌ی نوزاد اضافه کند و این روندِ جایگزینیِ غذای جامد با شیر مادر، در ماه‌های بعد، با شیب مطلوب و آرامی ادامه داشته باشد.

درباره‌ی تغذیه‌ی کودکان، مقالات زیادی در آوک وجود دارد. یکی از آن‌ها را این‌جا بخوانید.

چه زمانی نوزادتان برای خوردن غذای جامد آمادگی دارد؟

• زمانی که بتواند سرش را در حالت عمودی و ثابت نگه دارد.
• موقعی که بتواند خوب و بی‌دردسر بنشیند.
• کنجکاوی بچه برای دنبال‌کردن غذا، بعد از آن‌که یک قاشق از آن را چشیده، نشانه‌ی خوبی برای آمادگی او نسبت به مصرف غذای جامد به‌حساب می‌آید.
• برای خوردن غذای جامد، باید کودک بتواند غذا را به‌خوبی ببلعد. لازمه‌ی این اتفاق این است که با زبانش غذا را به بیون هل ندهد. حرکات زبان کودک باید به این سطح از مهارت رسیده باشد که جای پس‌دادن غذا به بیرون، آن را به‌سمت انتهای دهان ببرد و بتواند لقمه را ببلعد و بعد قورت دهد.

اولین پیشنهادها برای مصرف غذای جامد

میوه‌های پخته‌شده‌ی نرم، مانند گلابی، هویج یا سیب، طوری که قبل از استفاده کاملاً خنک شوند، پیشنهادهای مناسبی برای شروع خوردن غذای جامد در کودکان هستند. هم‌چنین سبزیجات و برنج پخته‌شده و سرلاک گزینه‌های برای شروع هستند.

به‌هیچ‌عنوان، شیر حیوانات (گاو و گوسفند) را به بچه ندهید. گاهی این تصور پیش می‌آید که می‌شود در کنار شیر مادر یا شیر خشک، زمانی که کودک مصرف غذاهای دیگر را آغاز کرده، از شیر حیوانات استفاده کرد.

علائمی که نشان می‌دهند کودک شما سیر شده است

اشتهای بچه‌ها، از یک شیردهی تا شیردهی بعد متفاوت است. گاهی شیر یا غذا را با ولع و احساس گرسنگی می‌خورند، گاهی به خوردن میلی ندارند و بعضی مواقع هم با گریه‌ی شدید مخالفت‌ و بی‌اشتهایی‌شان را نشان می‌دهند. در ادامه، چند مورد از رفتارهایی را که نشان می‌دهند، بچه کاملاً سیر شده، و درنتیجه نباید با زور بیش‌تر به آن‌ها غذا داد، با هم مرور خواهیم کرد:

یک- سرش را از غذا برمی‌گرداند.

دو- به پشتی صندلی‌اش تکیه می‌دهد.

سه- سعی می‌کند با شما مقابله کند و دهانش را بسته نگه دارد. البته بعضی مواقع، علت بسته‌ نگه داشتنِ دهان، این است که هنوز لقمه‌ی قبلی را کامل قورت نداده است. در این حالت، کمی صبر کنید و شانس‌تان را دوباره امتحان کنید.

چهار- شروع به بازی با قاشق می‌کند.

ترغیب کودکان برای خوردن غذای جامد

برای آشناکردن فرزندتان با غذای جامد، سعی کنید یک روند در طول زمان طراحی کنید. در ابتدا با پوره آغاز کنید و رفته‌رفته در هفته‌های بعد، از غذاهای جامد سالم استفاده کنید. به‌طورکلی می‌توانید ابتدا با پوره یا غذای نیمه‌مایع آغاز کنید، بعد کودک را به خوردن غذای جامد له‌شذه عادت دهید و در آخر، به‌سراغ تکه‌های جامد بروید.

بهتر است با یک قاشق پلاستیکی با نوک نرم آغاز کنید، تا لثه‌های کودک آسیب نبیند. اگر کودک در همان ابتدای استفاده از غذاهای جامد، احساس درد در لثه‌هایش کند، نسبت به این غذاها احساس دافعه پیدا می‌کند و کارتان سخت می‌شود.

زمانی که به هر دلیلی کودک نسبت به خوردن غذاهای جامد علاقه نشان نمی‌دهد، برای یک‌باره نتیجه گرفتن اصرار نداشته باشید. همین‌که در چندین مرحله و نوبت، بوی غذاها را استشمام کند، می‌تواند آماده‌سازی خوبی برای ترغیب‌شدن باشد.

می‌توانید برای کسب اطلاعات بیش‌تر، ویدیوی کوتاهِ چگونه دادن غذای جامد به کودکان را شروع کنیم؟ را تماشا کنید.