شب‌ادراری یکی از مشکلات متداول در بچه‌هاست. بسیاری از والدین، نگران ادامه‌دارشدن شب‌ادراری در فرزندشان هستند. این اتفاق، دلایل متعددی دارد. شب‌ادراری زمانی اتفاق می‌افتد که کودک نتواند برای رفتن به دست‌شویی از خواب بیدار شود.

دلایل شب‌ادراری بچه‌ها

• شب‌ها ادرار بیش‌تری در بدن تولید می‌شود.
• هنگامی که پیام پرشدن مثانه به مغز می‌رسد، کودک از خواب بیدار نمی‌شود.
• خواب کودک به‌قدری عمیق است که بیدارشدن برایش دشوار است.
• مثانه به‌اندازه‌ی کافی کشیده نمی‌شود، تا بتواند ادرار را در خودش نگه دارد.

البته این موارد، دلایل ابتدایی ان مشکل در کودکان است. شب‌ادراری  بچه‌ها، ممکن است به‌صورت مقطعی و در اثر اضطراب و استرس رخ بدهد. وقتی کودکان به محیط‌های جدید می‌روند، بعد از آن‌ها فرزند دیگری در خانواده به‌دنیا می‌آید، یا  در اثر به‌وجود آمدن موقعیت‌هایی استرس‌زا مثل رفتن به پیش‌دبستانی یا مدرسه، کودکان دچار شب‌ادراری می‌شوند.

شب‌ادراری چه‌قدر بین کودکان رواج دارد؟

در سن سه‌سالگی، حدود یک‌سوم کودکان شب‌ادراری دارند. بنابراین، شب‌ادراری بچه‌ها، متداول است. در سن پنج‌سالگی، این آمار به حدود بیست‌درصد می‌رسد.

با رشد جسمی و ذهنی کودک، انتظار می‌رود شب‌ادراری کاهش پیدا کند.

در سن پنج الی شش سالگی، بیش از هشتاددرصد از کودکان می‌توانند ادرارشان را در طول خواب شبانه نگه دارند. بااین‌حال، بنا به دلایل متعددی، عدم توانایی کنترل ادرار در طول خواب، در تعداد معدودی از کودکان تا سن ده الی دوازده سالگی هم باقی می‌ماند. معمولاً اضطراب و مسائل روانی، نقش مهمی در طولانی‌شدن این مسئله و رفع دیرهنگام آن دارد.

در آوک بخوانید:

استرس کودکان، چه‌طور روی رفتارشان اثر می‌گذارد؟

آیا شب‌ادراری، نشان‌دهنده‌ی بیماری زمینه‌ای است؟

خیلی بعید است شب‌ادراری بچه‌ها، به تنهایی نشان‌دهنده‌ی بیماری زمینه‌ای باشد. برای آن‌که شب‌ادراری نشان‌دهنده‌ی بیماری زمینه‌ای مثل عفونت کلیوی، دیابت و … باشد، باید علائمی مثل دیدن خون در ادرار کودک، یا احساس سوزش هنگام ادرار نیز وجود داشته باشد. در غیر این‌ورت، شب‌ادراری، مشکلی نگران‌کننده نیست.

از هر صد کودک که به شب‌ادراری دچارند، تنها یک نفر به بیماری زمینه‌ای نیز دچار است.

اگر کودک‌تان، بعد از مدت‌ها که کنترل ادرارش در خواب را به‌دست آورده بود، دوباره به این مشکل مبتلا شده، بهتر است با پزشک مشورت کنید. احتمال دارد  مسئله‌ای روانی مثل وحشت از موضوعی خاص، مطرح باشد.

دو باور اشتباه درباره‌‌ی شب‌ادراری کودکان

یک: بچه رخت‌خوابش را خیس می‌کند، چون شب‌ها برای رفتن به دست‌شویی تنبلی می‌کند.

خیلی خیلی بعید است دلیل شب‌ادرای، تنبلی باشد؛ به‌خصوص آن‌که کودک اگر یک‌بار این کار را انجام داده باشد، تبعات آن را درک کرده و ناراحت شده است. خیلی از والدین، صورت مسئله را با همین واژه‌ی «تنبلی» ساده‌سازی می‌کنند و با متهم‌کردن کودک به کم‌کاری و کوتاهی، باعث ناراحتی مضاعف در او می‌شوند.

دو: تنبیه، می‌تواند به رفع شب‌ادراری بچه‌ها کمک کند.

گاهی تنبیه، از روی عصبانیت پدر و مادر است و خودشان هم این کار راقبول ندارند و زود پشیمان می‌شوند. گاهی هم متأسفانه تنبیه از یک باور غلط می‌آید که تنبیه می‌تواند آگاهی بچه از ماجرا را بالا ببرد، او را بترساند و حواس‌جمع کند. این باور، یقیناً اشتباه است. علاوه‌بر آن‌که هیچ ارتباطی میان تنبیه و رفع دلالیل اصلی شب‌ادراری وجود ندارد، تنبیه می‌تواند آسیب‌های روانی جبران‌نپذیری به کودک وارد کند.

کودکی که به‌خاطر شب‌ادراری تنبیه می‌شود، به‌شدت اعتمادبه‌نفسش را از دست می‌دهد و همین اعتمادبه‌نفس پایین، زمینه‌ساز مشکلات دیگری می‌شود.

برای کسب اطلاعات درباره‌ی تأثیر مواد غذایی روی شب‌ادراری بچه‌ها، مطلب زیر را بخوانید:

به کودکی که شب‌ادراری دارد، چه غذایی بدهیم؟

کمک به رفع شب‌ادراری

• بچه را به دلیل ادرارکردن قبل از خواب تشویق کنید.
• بچه را عادت بدهید در طول روز مایعات بیش‌تری بخورد.
• مطمئن شوید، دست‌رسی کودک به دست‌شویی در طول شب آسان باشد. اگر کودک برای رسیدن به دست‌شویی باید از مسیر تاریکی که ممکن است در طول شب از آن بترسد، عبور کند، با روشن‌کردن چراغ‌های خواب به او کمک کنید. هم‌چنین ممکن است کودک در تخت دوطبقه خوابیده باشد و برای رفتن به دست‌شویی، با مشکلاتی روبه‌رو باشذ.
• به‌هیچ عنوان، نباید بدون توصیه‌ی پزشک، برای شب‌ادراری بچه‌ها دارو مصرف شود.
• اجازه ندهید، خواهرها و برادرها و هم‌سالان دیگر، به خاطر این مشکل، فرزندتان را مشخره کنند و روحیه‌اش را برای کنترل این شرایط، تضعیف کنند.