ارتباطات خنده‌آور، چه چیزی دربارهٔ مغز کودک شما نشان می‌دهد؟

آیا تابه‌حال با کودک خود قایم‌باشک بازی کرده‌اید؟ توالی درک مغزی که کودک در آن آگاه می‌شود و می‌فهمد که ممکن است هنوز در آنجا باشید با اینکه شما را نمی‌بیند، چیست؟ در چند ماه اول زندگی کودک، اگر در دایره‌ٔ دید او نباشید، برای او به معنی این است که اصلاً وجود ندارید.

ردیابی چشمی فرایندی است که در حدود ۴ ماهگی در کودک ایجاد می‌شود. در این زمان است که کودک می‌تواند شیئی را با چشم دنبال کند. بااین‌حال، کودک هنگامی که شیئی را از او می‌گیرید، متوجه نمی‌شود؛ زیرا هنوز نمی‌داند که آن شیء از دید او خارج شده است. در حدود ۸-۴ ماهگی، نوزادان بینایی و کنترل حرکتی بالاتری دارند. این امر باعث می‌شود که نوزاد بدون توجه به میزان پنهان بودن اشیا به سمتشان برود. این نشان می‌دهد که کودک در حال فهمیدن این نکته است که جسمی که از دید او خارج شده است، هنوز آنجاست. در حدود ۱۲-۸ ماهگی، حافظه‌اش تا حدی رشد می‌یابد که بتواند شیء را به خاطر بسپارد. اگر جسمی کاملاً از دیدش خارج شود، باز هم به دنبال آن خواهد گشت. دقیقاً به همین دلیل است که آنها از بازی قایم‌باشک لذت می‌برند و عاشق کشف اشیای پنهان‌شده با برداشتن پارچه و لباس‌ها از روی آنها هستند.

ماندگاری شیء فرایندی است که در طی آن کودک می‌فهمد یک شیء هنوز وجود دارد، حتی اگر آن را لمس نکند یا صدایش را نشود. مسیرهای هدفمند دیگری در این مرحله در حال رشد است؛ مانند مسیرهای بینایی، حرکتی، توانایی درک و رسیدن به اشیا که همه برای فرآیند ماندگاری جسم بسیار مهم‌اند.

مفهوم ماندگاری شیء در نظریهٔ رشد شناختی، که ژان پیاژه آن را مطرح کرده است، نقش قابل توجهی دارد. او توضیح می‌دهد که در طی این مرحله از رشد حسی – حرکتی، نوزادان با توانایی‌های اصلی خود همچون بینایی، چشایی، لامسه و حرکت دنیا را درک می‌کنند

مرحلهٔ ماندگاری شیء بسیار حیاتی است؛ زیرا این توانایی را در ما به وجود می‌آورد که بفهمیم اشیایی، با اینکه ما هرگز ندیده‌‌ایم، وجود دارند. بدون اینکه هرگز به ایتالیا رفته باشید، می‌دانید که برج پیزای کج آنجاست. هر زمان که بازی قایم‌باشک را با کودک خود شروع کردید و او با خنده به آن پاسخ داد، این نشانهٔ این است که فرزند شما این درک جدید را به‌دست آورده است. خنده و لبخند راهی است که کودک شما با استفاده از آن، با این پیشرفت‌های شناختی ارتباط برقرار می‌کند. این اشکال ارتباطی نشان می‌دهد که کودک، مفاهیم اساسی این بازی‌ها را درک کرده است.

Eliot, L. (1999). What’s going on in there. How the brain and mind develop in the first five years of life, 237-239.