وقتی والدین بچه‌هایشان را ستایش می‌کنند، می‌توانند به شدت بر عزت نفس، هوش و تمایل آنها برای پذیرش سختی‌ها تأثیر بگذارد. بااین‌حال، طبق مطالعات جدید، انواع خاصی از تعریف و تمجید ممکن است بیشتر از اینکه فایده داشته باشد، به کودک آسیب برساند.

برای مثال، بیان جملهٔ: “شما خیلی باهوش هستید”، ممکن است بهترین نوع تعریف و تمجید نباشد. حتی می‌تواند کودک را نسبت به چالش‌های جدید دلسرد کند. تحقیقاتی که کار ول دوک، روان‌شناس مشهور جهانی در دانشگاه استنفورد انجام داد، نشان داد کودکانی که موفقیتشان را نتیجهٔ هوش ذاتی خود می‌دانند، بیشتر مستعد داشتن “ذهنیت ثابت” هستند. این بدان معناست که آنها استعداد و هوش را چیزی می‌دانند که با آن متولد شده‌اند، نه مهارت‌هایی که با تلاش می‌توانند آنها را بیاموزند و پرورش دهند. این مسئله به‌ویژه هنگامی مشکل‌ساز می‌شود که هویت آنها به نتیجه‌ای که از فعالیت‌ها می‌گیرند ربط داده شود.

اما دقیقاً چه اتفاقی می‌افتد که کودک با شنیدن تعریف‌هایی مانند “شما خیلی باهوش هستید” بزرگ می‌شود؟

به گفته دکتر “جان مدی نا”، نویسندهٔ کتاب‌های پرفروش ملی قوانین مغز برای کودکان، کودک اشتباهات خود در واقع نوعی شکست می‌داند به این دلیل که او عادت دارد موفقیت‌های قبلی خود را یک توانایی ایستا بداند؛ یعنی استعدادهای طبیعی که با آنها متولد شده‌اند و محصول تلاشش نیست؛ بنابراین شکست برایش به معنی توانایی نداشتن و چیزی است که هیچ کنترلی بر آن ندارد. در مقایسه، وقتی بچه‌ها به دلیل تلاششان تحسین می‌شوند، تمایل به رشد دارند. چیزی که دوک آن را “رشد ذهنیت” می‌نامد. این نوع طرز تفکر به کودکان این امکان را می‌دهد که نگرشی مثبت نسبت به شکست داشته باشند. به عبارت دیگر، آنها تمایل خواهند داشت که وقتی با سختی روبه‌رو می‌شوند، با پشتکار خود به موفقیت برسند.

همان‌طور که مشاهده می‌شود، تلاش یک عنصر اصلی در “رشد ذهنیت” است اما سؤال این است: چگونه والدین می‌توانند این نوع تلاش را در فرزندان خود ارتقا دهند؟ با کمال تعجب، پاسخ، نحوه‌ٔ تحسین کردن آنهاست! دکتر مدی نا توضیح داد که آنچه والدین تحسین می‌کنند، مشخص می‌کند که کودک آنها موفقیت را چه چیزی تصور می‌کند و اینجا جایی است که والدین یک اشتباه معمول را انجام می‌دهند: تحسین کردن نتیجهٔ نهایی، مانند نمره یا استعداد؛ بنابراین به جای اینکه بگویند “من خیلی به تو افتخار می‌کنم، تو خیلی باهوش هستی!”، باید بگویند “آفرین، این پاسخت صحیح بود! به من نشان بده چگونه این کار را کردی “یا” من خیلی به تو افتخار می‌کنم، تو واقعاً خیلی سخت مطالعه کرده‌ای!”. والدین به جای تحسین کردن نتایج نهایی که بچه‌ها به‌دست می‌آورند، باید روش‌ها، پیشرفت‌ها یا تلاش‌های او را برای یادگیری مهارت‌های فکری تحسین کنند. با این کار، کودکان سختی‌ها را محدودیت نمی‌دانند بلکه به چشم فرصت به آنها نگاه می‌کنند. مواجهه با شکست‌ها در مسیر موفقیت اجتناب‌ناپذیر است؛ بنابراین، والدین باید با تحسین کردن کودکان به روش صحیح، به آنها یاد دهند که چگونه از سختی‌ها استقبال کنند.