اگر به کودک خود زیاد توجه کرده باشید، احتمالاً متوجه شدهاید که قبل از اینکه حتی کودک بتواند صحبت کند، سعی در برقراری ارتباط با شما داشته است. گریه کردن، اشاره کردن، لبخند زدن و خندیدن همه اَشکال ارتباطی هستند و اگرچه در ابتدا میتواند شبیه به یک بازی حدس زدن باشد اما با وقت گذلشتن و تلاش کردن میتوانید منظور کوچولوی خود را بفهمید.
اگر میخواهید نیازها و خواستههای کودک خود را بهتر بفهمید، میتوانید یک نسخهٔ شخصی از زبان اشاره کودک را امتحان کنید.
زبان اشاره کودک چیست؟
زبان اشاره کودک ابزاری برای برقراری ارتباط است که انگیزه کافی را در نوزادان برای برقراری ارتباط با حرکات ایجاد میکند. این کار با استفاده از اشارات دست انجام میشود که به نوزادان کمک میکند خواستهها و حتی احساسات خود را قبل از اینکه بتوانند حرف بزنند، بیان کنند.
این شکل از ارتباط، از میزان عصبی شدن کودک میکاهد و باعث پیشرفت زبانی او میشود و پیوند میان والدین و کودک را افزایش میدهد. شواهد در مورد این ادعاها هنوز محدود است اما بسیاری از والدین و متخصصانی که از این ابزار استفاده کردهاند، آن را تأیید کرده و از نکات مثبت آن بسیار تعریف کردهاند.
تکمیل حرف زدن با حرکات و اشاره ممکن است از سرخوردگی کودکانی که میدانند چه میخواهند اما هنوز مهارت کلامی کافی برای ابراز آن را ندارند، کاهش دهد. اشاره کردن نوزادان برای رساندن مفهوم خود، زمینهای امیدوارکننده و جالب برای تحقیق است. یافتههای اولیه مشخص کرده است که همسو بودن با حرکات کودکان، والدین را تشویق میکند تا بیشتر در ویژگیهای خاص برقراری ارتباط کودک خود تفکر کنند، این امر به کاهش ارتباط نادرست منجر میشود و در نتیجه از یک دلبستگی سالم حمایت میکند.
پس چگونه شروع میکنید؟
اگر میخواهید با ویژگیهای زبان اشاره کودک آشنا شوید، میتوانید با این مراحل آسان در خانه شروع کنید.
- تعدادی نشانههای آموزش حرکات به کودک را به صورت آنلاین جستوجو کنید یا خودتان تعدادی از آنها را بسازید و هربار که کلمهٔ مورد اشاره آن حرکت را میگویید، خود حرکت را هم انجام دهید.
- واقعبین باشید، میتوانید آموزش اشاره کردن مربوطبه کودک خود را از ۶ ماهگی یا حتی قبل از آن شروع کنید اما ممکن است تا حدود ۸ ماهگی به این آموزشها پاسخی ندهد.
- ساده نگهاش دارید. مطمئن شوید که حرکاتی که برای کودک انجام میدهید ساده و معنیدار است؛ برای مثال غذا خوردن، خوابیدن، شیر، مادر، پدر، کتاب و… را بیاموزید.
- اطمینان حاصل کنید که کوچولوی شما توجه میکند. همیشه وقتی میخواهید کلمهای را به او بیاموزید، حرکات اشاره را انجام دهید اما مطمئن شوید که کوچولوی شما میتواند شما را ببیند.
- به حرکات نمادین که کودک شما انجام میدهد، پاسخ دهید.
- اشاره کردن را الگوسازی کنید. بیشتر نوزادان بین ۹ تا ۱۲ ماهگی استفاده از اشاره کردن را به عنوان وسیلهای برای برقراری ارتباط شروع میکنند؛ بنابراین اشاره کنید. به تصاویر موجود در کتابها، قسمتهای خاص یک شیء یا حتی چیزهایی که صدا ایجاد میکنند، اشاره کنید.
- به درخواستهای اشارهای کودک خود پاسخ دهید و با زبان اشاره، خودتان هم برخی درخواستها را مطرح کنید. به یک اسباببازی اشاره کنید و آن را درخواست کنید یا اینکه اشاره کنید و بپرسید که چه رنگی است.
- همراه با کودک خود از حرکات طبیعی استفاده کنید. شما میتوانید اشارههایی را به لیست خود اضافه کنید که شما یا شخص دیگری آن را نساختهاید. حرکات نوعی روش برقراری ارتباط طبیعی است، از حرکات صورت، اشاره، تکان دادن سر برای بله و نه گفتن و بسیاری از حرکات رایج دیگر برای برقراری ارتباط با کودک خردسال خود استفاده کنید.
- خوش بگذرانید و صبور باشید. همیشه به یاد داشته باشید که اشاره کردن را به شیوهای آسان و سرگرمکننده ادامه دهید. اگر کوچولوی شما بلافاصله از حرکات اشاره استفاده نکرد، ناامید نشوید. به تلاش خود ادامه دهید و اطمینان داشته باشید که از این حرکات به شیوهای خستهکننده استفاده نمیکنید.
- سرانجام، فراموش نکنید که برای رشد مهارتهای زبانی و تقویت تعاملات اجتماعی او، با کودک خود صحبت کنید.
اگر استفادهٔ کودک از زبان اشاره را دیدهاید یا اینکه این زبان برای شما و کوچولویتان مفید واقع شده است، به ما اطلاع دهید.
برای کسب اطلاعات بیشتر به آدرس های زیر مراجعه کنید:
- http://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/infant-and-toddler-health/expert-answers/baby-sign-language/faq-20057980
- http://www.parentingscience.com/baby-sign-language.html
- http://www.hanen.org/helpful-info/articles/does-baby-sign-make-a-difference-.aspx
- https://blog.honest.com/your-baby-pointing-means-more-than-you-think/
- https://thepsychologist.bps.org.uk/volume-21/edition-4/great-baby-signing-debate