آنچه در این مقاله میخوانید:
آیا نگران هستید که کودک شما نسبت به دیگر همسالان خود کمی عقب باشد؟ قبل از نتیجهگیری به یاد داشته باشید که هر کودک با سرعت خود رشد میکند و دامنهٔ “طبیعی” در واقع بسیار گسترده است. بااینحال، آگاهی از نشانههای منفی برای احتمال تأخیر در رشد کودکان مفید است.
“تأخیر رشد” به چه معناست؟
این اصطلاح را پزشکان زمانی استفاده کردند که کودک در یک بازهٔ زمانی مشخص به مراحل رشد موردنظر نرسیده باشد؛ برای مثال، اگر محدودهٔ طبیعی برای یادگیری راه رفتن بین ۹ تا ۱۸ ماه باشد و كودك ۲۰ماهه هنوز راه نیفتاده باشد، این تأخیر در رشد محسوب میشود. انواع مختلفی از تأخیر در رشد نوزادان و کودکان کمسن وجود دارد و این تأخیر میتواند در یک یا چند زمینه رخ دهد. مانند مهارتهای حرکتی، مهارتهای حرکتی اصلی، مهارتهای زبانی، مهارتهای شناختی، مهارتهای خودیاری، مهارتهای اجتماعی و موارد دیگر.
چگونه میتوانم بفهمم که فرزند من تأخیر در رشد دارد یا خیر؟
تأخیر در رشد را معمولاً پزشک براساس دستورالعمل های دقیق تشخیص میدهد. معمولاً والدین اولین کسانیاند که متوجه میشوند پیشرفت فرزندشان نسبت به سایر بچههای همسن او سرعت کمتری دارد. مداخلهٔ زودهنگام میتواند تفاوت بزرگی ایجاد کند؛ بنابراین اگر فکر میکنید فرزند شما ممکن است تأخیر در رشد داشته باشد، باید با پزشک اصلی خود، یا با یک متخصص رشد و رفتار اطفال یا متخصص مغز و اعصاب کودکان ملاقات کنید. به یاد داشته باشید که هرگز فکر بدی نیست که با جدول زمان طبیعی رشد کودک خود آشنا شوید.
نشانههای منفی که باید در سال اول زندگی کودک مراقب آنها باشید:
۲ ماه
- به صداهای بلند پاسخ نمیدهد
- هنگام حرکت اشیا، آنها را تماشا نمیکند
- به مردم لبخند نمیزند
- دستش را به سمت دهانش نمیبرد
- هنگام خوابیدن روی شکم نمیتواند سرش را بالا بگیرد
۴ ماه
- هنگام حرکت اشیا، آنها را تماشا نمیکند
- به مردم لبخند نمیزند
- نمیتواند سرش را ثابت نگه دارد
- از خود صدا تولید نمیکند*
- چیزها را به سمت دهانش نمیبرد
- وقتی پاهایش روی یک سطح سخت قرار میگیرند، با پاها به آن سطح فشار نمیآورد
- برای حرکت دادن یک یا هر دو چشم در همهٔ جهات مشکل دارد
۶ ماه
- سعی نمیکند چیزهایی را که در دسترساند بهدست آورد
- هیچ علاقهای به مراقبان نشان نمیدهد
- به صداهای اطرافش پاسخ نمیدهد
- در بردن اشیا به سمت دهانش مشکل دارد
- مانند عروسک پارچهای خیلی سست به نظر میرسد
- صداهای مصوت ایجاد نمیکند (ah” ، “eh” ، “oh)
- در هیچ جهتی غلت نمیخورد
- نمیخندد یا صداهای جیرجیر ایجاد نمیکند
- بسیار سفت و با عضلات منقبض شده بهنظرمیآید.
۹ ماه
- نمیتواند وزنش را روی پاهایش تحمل کند
- بدون کمک نمینشیند
- اصوات نامفهوم را بیان نمیکند (“مامان” ، “بابا” ، “دادا”)
- هیچ بازیای نمیکند که شامل جلو و عقب کردن باشد.
- به نام خود پاسخ نمیدهد
- بهنظرنمیرسد افراد آشنا را تشخیص دهد
- به جایی که اشاره میکنید نگاه نمیکند
- اسباببازیها را از یک دست به دست دیگر منتقل نمیکند
12 ماه
- با کمک کسی هم نمیتواند بایستد
- به دنبال چیزهایی که میبیند پنهان میکنید، نمیگردد
- به چیزهای مختلف اشاره نمیکند
- حرکاتی مانند تکان دادن یا لرزاندن سر را نمیآموزد
- کلمات منفرد مانند “ماما” یا “بابا” را نمیگوید
- مهارتهایی را که قبلاً داشته از دست میدهد
به خاطر داشته باشید که اگر فرزند شما زودتر از زمان معمول به دنیا آمده باشد، ممکن است گاهیاوقات نسبت به بچههای همسنوسال خود به زمان بیشتری نیاز داشته باشد که بتواند جبران کند. پزشکان معمولاً تا وقتی کودکان ۲ یا ۳ساله میشوند پیشرفت آنها را با توجه تاریخ تولد مقررشان پیگیری میکنند نه تاریخ تولد واقعیشان.
دربارهٔ برخی از نشانههای منفیای که در کودکتان میبینید شک دارید؟ غرایز خود را دنبال کنید، شما کوچولوی خود را به بهترین وجه میشناسید پس حتماً از پزشک خود دراینباره بپرسید. دانشگاه اطفال آمریكا توصیه میكند كه نوزادان و كودكان در هنگام معاینه، بهطورغیررسمی برای تشخیص هرگونه تأخیر احتمالی در رشدشان، غربالگری رشد و نمو ساختاری در ۹، ۱۸ و ۳۰ ماهگی داشته باشند.
برای اطلاعات بیشتر به این سایت ها نگاه کنید: