در یادداشت قبل، به‌طورکلی به‌سراغ تعریف اختلال‌ها رفتیم. ده اختلال شخصیت، در سه دسته‌ی کلی قرار می‌گیرند، که به آن اشاره شد (برای خواندن مطلب اول، این‌جا کلیک کنید).

این یادداشت، دومین مطلب از سری متن‌های توضیح اختلال‌های شخصیت است و به معرفی اختلال اسکیزوئید، علائم آن و راه‌های تعامل با شخصیت‌های مبتلا به این اختلال می پردازیم.

اختلال اسکیزوئید چیست؟

این اختلال، با بی تفاوتی نسبت به اطرافیان و انزوای اجتماعی همراه است.  این افراد، خیلی کم احساسات‌شان را بروز می‌دهند. از برقراری ارتباط اجتماعی و رفت‌وآمد با دیگران فاصله می گیرند و آدم‌های گوشه‌گیر و منزوی به حساب می‌آیند.

افراد دارای اختلال اسکیزوئید، به روابط دوستانه و رفتن به مهمانی علاقه‌ای ندارند. آن‌ها از تنهایی‌شان ناراحت نمی‌شوند. این افراد، واکنش‌های هیجانی بالایی ندارند. به شغل‌های انفرادی و خلوت علاقه‌مندند.

ویژگی‌های افراد اسکیزوئید

آدم‌های دارای اختلال اسکیزوئید، به نظرات دیگران درباره‌ی مدل لباس یا موی‌شان اهمیتی نمی‌دهند. یک فرد اسکیزوئید، معمولاً شروع کننده‌ی رابطه نیست. اگر هم‌کارتان باشد، آن‌قدر در محل کار سکوت می‌کند، تا عاقبت شما خسته شوید، به سراغش بروید و بحث را شروع کنید. در بحث هم، تک‌کلمه‌ای و کوتاه جواب‌تان را می‌دهند و نسبت به شروع دوستی یا آشنایی، هیجانی از خودشان نشان نمی‌دهند.

این افراد، به استعاده‌های ادبی علاقه‌مندند. معمولاً حافظه‌ی خوبی دارند. با حیوانات و اشیا، ارتباط بهتری برقرار می‌کنند، تا آدم‌ها. ممکن است به داشتن کلکسیون علاقه‌مند باشند. ممکن است دوستی که این اختلال را دارد، داشته باشید و مدت‌ها او را با یک ماشین معمولی ببینید؛ اما روزی متوجه شوید کلکسیونی از ماشین‌های قدیمی یا قیمتی دارد. یا مثلاً یک فندک ساده در دستش دیده باشید، اما در اتاقش کلکسیونی از فندک‌ها و پیپ‌ها داشته باشد.

اختلال اسکیزوئید، باعث می‌شود آدم‌ها زندگی جنسی پرشوری نداشته باشند، نسبت به ازدواج خیلی تمایل نشان ندهند.

از دیگر ویژگی‌های افراد دارای اختلال اسکیزوئید، خاطره‌بازی است.

اسکیزوئیدها، معمولاً از تنهایی‌شان رنج نمی‌برند. این موضوع، وجه افتراق این اختلال با یکی دیگر از اختلال‌هاست و باید به آن توجه داشت. ممکن است شما از بیرون ماجرا بگویید «بی‌چاره فلانی در تنهایی به‌سر می‌برد»، اما ندانید یک فرد اسکیزوئید، تنهایی را انتخاب کرده و در رنج مدام از این بابت نیست.

این افراد، به مسائل ریشه‌دار، اصیل و فاخر توجه زیادی دارند. مثلاً در انتخاب رستوران می‌گویند «این رستوران، خیلی اصیله».

با اسکیزوئیدها چه‌طور رفتار کنیم؟

اگر همسر یک فرد اسکیزوئید به او پیشنهاد سفر یا مهمانی بدهد، این فرد از همسرش حمایت می‌کند، اما می گوید «تو با بقیه برو. منم بعداً می‌آم». لازم است اگر با چنین فردی زندگی می‌کنید، او را راحت بگذارید و به‌زور به مهمانی‌ها نبرید. برایش توضیح بدهید در مهمانی از او حمایت می‌کنید و اگر از حضورش در آن‌جا خسته شود، زودتر از بقیه مهمانی را باهم ترک خواهید کرد.

افراد دارای اختلال اسکیزوئید، آدم‌های پرخاشگر یا تندخویی نیستند. معمولاً بی‌آزارند و اگر از شما آزرده‌خاطر شوند، به سکوت و قهر طولانی رو می‌آورند، جای پرخاش و رفتارهای خشونت‌آمیز.

مهارت‌های اجتماعی، به تمرین نیاز دارند و بر اثر تمرین، تقویت می‌شوند. در آوک، تمرین‌های ویدیویی برای تقویت مهارت‌های عاطفی اجتماعی وجود دارد. بنابراین اگر از تمرین برای تقویت این مهارت‌ها دور مانده باشید، عجیب نیست که روحیه‌ی اجتماعی‌گریزی پیدا کنید. بنابراین، افراد اسکیزوئید، از نظر مهارت‌های اجتماعی ضعیف‌اند؛ آن‌ها برای این مهارت، تمرین و تجربه‌ی خاصی نداشته‌اند.

• تماشای یک ویدیو: اختلال اسکیزوئید چیست؟

در مهمانی‌ها یا جمع‌های دوستانه، اسکیزوئیدها را وارد مقایسه و رقابت نکنید. آن‌ها از این موقعیت خوش‌شان نمی‌آید. بدترین نوع برخورد با یک اسکیزوئید، به‌کاربردن کلماتی چون «سرد» و «بی‌تفاوت» است. مثلاً نباید به آن‌ها بگویید «چه‌قدر سردی! تو هم وارد بازی شو». روی اصلی‌ترین خصیصه‌ی اختلال‌شان دست نگذارید و احساس تحقیرشدن به آن‌ها ندهید.

یکی از متن‌های سری یادداشت آوک درباره‌ی اختلال‌های شخصیت را خواندید. این متن، دومین قسمت از پرداختن آوک به اختلال‌های شخصیت بود. در یادداشت بعد، به‌سراغ اختلال پارانوئید، یکی دیگر از اختلال‌های گروه اول، می‌رویم. یادداشت بعدی ما را با کلیک روی این‌جا بخوانید.