اختلال اسکیزوتایپال و جزئیات آن، موضوع چهارمین یادداشت از سری مقالات اختلال شخصیت است. در یادداشت اول، به‌طورکلی به‌سراغ تعریف اختلال‌ها رفتیم. مرور کردیم که ده اختلال شخصیت داریم که در سه دسته‌ی کلی قرار می‌گیرند. در یادداشت دوم، اولین اختلال از مجموعه‌ی اول اختلال‌ها را با عنوان اسکیزوئید و در یادداشت سوم، اختلال پارانوئید را بررسی کردیم.

اگر یادداشت‌های قبلی از این سری مقالات را نخوانده‌اید:

• قسمت اول: اختلال شخصیت چیست؟
• قسمت دوم: اختلال اسکیزوئید
• قسمت سوم: اختلال پارانوئید

این یادداشت، چهارمین مطلب از سری متن‌های توضیح اختلال‌های شخصیت است و به معرفی اختلال اسکیزوتایپال، علائم آن و راه‌های تعامل با شخصیت‌های مبتلا به این اختلال می‌پردازیم. اختلال اسکیزوتایپال، سومین و آخرین اختلال از دسته‌ی اول اختلال‌هاست.

اختلال اسکیزوتایپال چیست؟

این افراد، افکار و رفتارهای عجیب و غریبی دارند. اصلی‌ترین خصویت‌شان، رفتار خیلی متفاوت از دیگران است. عقاید بسیار خاصی دارند و نسبت به این عقاید، متعصب‌اند.

یکی از افکار عجیب این افراد، تفکر جادویی آن‌هاست؛ به این معنا که معتقدند می‌شود با افکار روی افکار دیگران اثر گذاشت. آن‌ها این‌گونه فکر می‌کنند برخی حوادث، پیامی از غیب برای آن‌هاست. مثلاً با خودشان می‌گویند، هروقت، قرار کاری‌ام عصر باشد، خوش‌یمن است و قرارهای صبحم نتیجه‌ی خوبی ندارد.

آن‌ها تصور می‌کنند در برخی وقایع خاص، پیامی برای زندگی آن‌ها نهفته است.

لباس پوشیدن و ابراز هیجانات این آدم‌ها، به کل با عرف جامعه متفاوت است. فکر می‌کنند به‌نوعی به آن‌ها الهام می‌شود. اگر در جاده تصادف شده باشد، احساس می‌کنند این یک پیام از ماورا برای آن‌هاست، تا سفرشان را منتفی کنند.

باورهایی که از نظر شما خرافه به‌حساب می‌آیند، در زندگی افراد با اختلال اسکیزوتایپال، بسیار مهم و تعیین‌کننده هستند. آن‌ها معمولاً در بین دوستان‌شان، بعضی را چشم‌شور، بعضی‌ها را نحس و بعضی‌ها را خوش‌یمن می‌دانند و روابط‌شان را براساس همین باورها تنظیم می‌کنند. مثلاً می‌گویند فلانی چشمش شور است و نباید با او ارتباط نزدیکی داشته باشم.

طالع‌بینی، دعا، جادو، طلسم، حس ششم قوی و نفرین ککلماتی هستند که در زندگی افراد با اختلال اسکیزوتایپال اهمیت دارند. به‌عنوان مثال، اگر از اطرافیان ای افراد، کسی سال‌ها ازدواج نکرده باشد، یا مدام شغلش را عض کند، این افراد معتقدند زندگی اش طلسم شده، یا نفرین یکی از بدخواهان، گریبانش را گرفته است.

این افراد ممکن است به‌دلیل داشتن چنین باورهای خاصی، از نظر اجتماعی منزوی شوند.

با اسکیزوتایپال‌ها چه‌طور رفتار کنیم؟

از آن‌جا که این افراد، دقت زیادی روی محیط اطرا‌ف و اتفاق‌ها دارند، در تعامل با آن‌ها، مهم‌تر از هرچیز این است مراقب جزئیات رفتارتان باشید. مثلاً خیلی از ظاهر و باورهای‌شان متعجب نشوید؛ دست‌کم این تعجب را خیلی بروز ندهید.

• یک ویدیو ببینید: چند نکته درباره‌ی اختلال اسکیزوتایپال

افراد با اختلال اسکیزوتایپال، روی کلمه‌به‌کلمه‌ی حرف‌های شما دقت می‌کنند. پس با دقت و وسواس بیش‌تری با آن‌ها حرف بزنید. آن‌ها ادراک بسیار خوبی از احساسات افراد مقابل‌شان دارند. بنابراین در تعامل با این آدم‌ها، اول این‌که نباید انتقاد مستقیم و تند داشته باشد. و بعد، با دقت حرف بزنیم.

برای این‌که بتوانید با این آدم‌ها ارتباط برقرار کنید، بهتر است با آن‌ها درباره‌ی اعتقادات عجیب شان سؤال کنید و آن‌ها را به رسمیت بشناسید. این کار باعث می‌شود، آن‌ها میان خودشان و شما، شباهتی پیدا کنند و احساس مشترکی به‌وجود بیاید. نکته‌ی جاب درباره‌ی افراد با اختلال اسکیزوتاپیال، این است که اگر برای آن‌ها شنونده‌ی خوبی باشید، رابطه ی محکم و هیجان‌انگیزی با آن‌ها خواهید داشت.

زمانی‌که با همه‌ی اختلال‌ها آشنا شوید و علاوه‌بر آن، تیپ‌های مختلف شخصیتی را بشناسید، می‌توانید تحلیل بهتری از برقراری ارتباط میان آدم‌ها داشته باشید. مثلاً افرادی که به دیگران امکان بروز نمی‌دهند، کنترل گرند و مدام خودشان را در رأس بحث‌ها قرار می‌دهند، نمی‌توانند در کنار آدم‌های با اختلال اسکیزوتایپال، رابطه‌‌ی آرامی داشته باشند.

نکته‌ی جالب دیگر درباره‌ی این شخصیت‌ها، این است که احتمال نویسنده یا هنرمندشدن این آدم‌ها زیاد است. می‌توانند خیالات‌شان را در قالب داستان برای دیگران تعریف کنند.

این متن، چهارمین قسمت از سری یادداشت‌های آوک درباره‌ی اختلال‌های شخصیت بود. مطابق دسته‌بندی ارائه‌شده در مطلب اول، دسته‌ی اول از اختلال‌ها به پایان رسید. از یادداشت بعد با اختلال چهارم، وارد دسته‌ی بعد می‌شویم.