والدین فرزندان خود را به خاطر چیزهای مختلفی تحسین میکنند، به خصوص در چند سال اول زندگی، که کودک دائماً در حال یادگیری و انجام کارهای جدید است. چه فرزندانشان سرانجام راه رفتن را بیاموزند یا بسیار زیبا باشند، والدین تمایل دارند تقریباً برای همهچیز از فرزندان خود تعریف کنند. به نظر میرسد که آنها برای تشویق کودکان خود در کل روز استخدام شدهاند.
و اشتباه نکنید، این عالی است! نوزادان برای ادامهٔ زندگی، یادگیری و رشد خود به این نوع حمایت اجتماعی نیاز دارند اما انواع تعریف و تمجیدها به شکل یکسانی بر کودکان تاثیر نمیگذارند. همهچیز به کلماتی که والدین به کار میبرند و اینکه این کلمات بر تلاشهای کودک نوپا تمرکز دارند یا بر ویژگیهای جسمی و فردی او بستگی دارد؛ برای مثال، عبارت “کارت خوب بود” روی اقدامات کودک نوپا تمرکز دارد، درحالی که “دختر خوب” روی کودک به عنوان یک فرد تمرکز دارد. حتی اگر هردو این عبارتها کاملاً شبیه به هم باشند اما تأثیر بسیار متفاوتی روی کودکان نوپا دارند. یک مطالعه نشان داد که وقتی از عملکردها و تلاشهای کودکان به جای ویژگیهای ذاتیشان تمجید شود، بهتر برای روبهرویی با دشواریهای زندگی در آینده آماده میشوند.
محققان، گروهی متشکل از بیش از ۵۰ کودک نوپا را هنگام تعامل با والدین خود مطالعه کردند. آنها از این نوزادان فیلمبرداری کردند و پنج سال بعد آن را تماشا کردند. آنها دریافتند که کودکان نوپایی که در طی سه سال اول زندگی خود به خاطر تلاشهایشان ستایش شدند آمادگی بیشتری برای غلبه بر سختیهای زندگی دارند؛ دلیل این امر این است که این کودکان باور کرده بودند توانایی یادگیری، هوشمندتر شدن و رشد را دارند. والدین آنها با تلاش و کوشش به آنها کمک کرده بودند که به خود و توانایی خود در تحقق امور باور داشته باشند. علاوهبراین، محققان دریافتند که پسران بیشتر از دختران به دلیل اقدامات و تلاشهایشان ستایش میشوند؛ بنابراین حتی اگر دختران با عبارتهایی مانند “تو خیلی باهوشی” مورد تمجید قرار بگیرند، به دلیل اینکه آنها کمتر تصور میکنند که بتوانند همان ویژگیها را داشته باشند، کمتر آسیب میبینند.
“روی باومیستر”، استاد روانشناسی در دانشگاه ایالتی فلوریدا، در مورد تفاوت تأیید خودکنترلی در مقابل عزتنفس در کودکان صحبت میکند. عزتنفس صرفاً یک موضوع ذهنی است، درحالی که خویشتنداری امری عملی است. همین امر هنگامی اتفاق میافتد که والدین، خود کنترلی را در فرزندان خود تأیید میکنند و تمرکز خود را بر تمجید از تلاشها، موفقیتها یا اقداماتشان میگذارند. وقتی به فرزندان خود میگوییم که آنها زیباترین و باهوشترین موجودات در کل دنیای هستی هستند، ما فقط دروغ میگوییم؛ زیرا میدانیم بیشتر اوقات این درست نیست و حتی اگر آنها فکر کنند که این ویژگیها را دارند، به این معنی نیست که در واقع بهترین و زیباترین افراد در کل دنیا هستند. این فقط ممکن است کودکان ما را در بزرگسالی مغرور و خودمحور کند و قطعاً این چیزی نیست که ما برای آنها میخواهیم. برعکس، اگر در فرزندان خود، خودکنترلی را تأیید کنیم، در واقع میتوانیم به آنها کمک کنیم تا در زندگی خود به هر آنچه دوست دارند، برسند. همانطور كه باوميستر نتيجه گرفت، “كنترل خود میتواند در واقع به شخص بهتری شدن کمک كند، در مقابل اينكه خود را صرفاً به عنوان يك فرد بهتر بدانيم”. در پایان، آنچه مهم است این است که فرزندان ما بدانند چگونه میتوانند بر چالشهای زندگی غلبه کنند، باور داشته باشند که میتوانند تغییر کنند، صفات جدیدی ایجاد کنند و به طور کلی رشد کنند. چه چیزی باعث خواهد شد که احساس بهتری نسبت به این داشته باشیم که میدانیم میتوانیم اتفاقاتی را رقم بزنیم و قادر به هوشمندتر شدن، زیباتر شدن یا بهتر شدن در هر کاری هستیم؟ فقط به موارد زیر نیاز دارد: در اوایل زندگی کودکان با تعریف و تمجیدهای ساده آموزش ببینند مانند “کارت خوب بود، من روشی را که برای انجام این کار انتخاب کردی دوست داشتم”. بین هر دو نوع تمجید و تأیید عزت نفس و خود کنترلی تفاوت وجود دارد اما ظاهراً مورد دوم تأثیر زیادی در جهانبینی کودک دارد!
منابع:
- Abrams, L. (2013). Study: Praise children for what they do, not who they are. The Atlantic. Retrieved March 8, 2017, from https://www.theatlantic.com/health/archive/2013/02/study-praise-children-for-what-they-do-not-who-they-are/273062/.
- Baumeister, R. (2005). Rethinking Self-Esteem. Stanford Social Innovation Review.