به عنوان یک والد یا پرستار، می‌دانیم که شما می‌خواهید به فرزند خود بیاموزید که چگونه مقاومت کند و توانایی غلبه بر هر شرایط دشواری را که ممکن است برای او ایجاد شود، داشته باشد اما چگونه می‌توانید مطمئن باشید که در واقع به کودک خود کمک می‌کنید تا فردی مستقل و موفق شود. خب، مهم نیست که سختی چه باشد، تحقیقات نشان داده است که داشتن حداقل یک رابطهٔ پایدار و متعهدانه با یک والد یا پرستار حامی، متداول‌ترین ویژگی در بین بچه‌هایی است که خوب عمل می‌کنند. حال بیایید بیشتر به این موضوع بپردازیم.
بیایید با آنچه به آن انعطاف‌پذیری می‌گوییم شروع کنیم. شما ممکن است تعاریف مختلفی برای این کلمه پیدا کنید اما اساساً، انعطاف‌پذیری شامل یک پاسخ مثبت و سازگار به مشکلات است. حال، چه عواملی برای تقویت تاب‌آوری در کوچولوی شما وجود دارد؟ ما قبلاً به مهم‌ترین مورد اشاره کردیم: روابط حمایتی. این موارد با ارائهٔ پاسخگویی شخصی، از وی در برابر اختلال رشد محافظت می‌کند. به‌علاوه، آنها به او کمک می‌کنند مهارت‌های مهمی مانند برنامه‌ریزی، تنظیم رفتار و انطباق را ایجاد کند که به او امکان می‌دهد به مشکلات پاسخ دهد و رشد کند.
چرا این روابط کمک می‌کند؟
تعاملات مداوم “رفت و برگشتی” با بزرگسالان دوست‌داشتنی به کودک کمک می‌کند تا سیستم پاسخ استرس خود را کنترل کند، آن را در سطح نرمال نگه دارد و بنابراین، درحالی که با “استرس قابل‌تحمل” کنار می‌آید، به مغز اجازه می‌دهد بدون اختلال رشد کند. برعکس، هنگامی که فعل‌و‌انفعالات پاسخگو در دسترس نباشند یا بسیار متناوب باشند، این امر به عنوان یک تهدید جدی تلقی می‌شود و سیستم پاسخ استرس فعال می‌شود. اگرچه این یک مکانیسم محافظتی است، اگر میزان استرس به اندازهٔ کافی کاهش پیدا نکند، باعث می‌شود مغز و سایر سیستم‌های بدن به دلیل قرار گرفتن در معرض “استرس سمی” فرسوده شوند. از این رو، انعطاف‌پذیری از سمی شدن استرس جلوگیری می‌کند و در عوض آن را به یک فشار قابل‌تحمل تبدیل می‌کند.
ما به این نتیجه رسیده‌ایم که انعطاف‌پذیری برای رشد کودکان بسیار مهم است اما اطلاعات بسیار زیادی در دسترس است که گاهی‌اوقات، تفکیک بین واقعیت و باورهای غلط رایج دشوار است؛ بنابراین بیایید مدارک را براساس آنچه علم می‌گوید تنظیم کنیم.
- همان‌طور که بیان کردیم، مقاوم بودن نیاز به روابط حمایتی دارد و ژنتیک یا قدرت شخصیت آن را تعیین نمی‌کند.
- مهارت‌های مقابله‌ای را می‌توان در هر سنی با انجام فعالیت‌های متناسب با سن کودک تقویت کرد و این کار به کاهش استرس و مهارت‌های پرورش مثل برنامه‌ریزی، سازماندهی، کنترل انگیزه‌های ناگهانی، انعطاف‌پذیری شناختی و سایر موارد کمک می‌کند.
- انعطاف‌پذیری می‌تواند در موقعیت‌های مختلف متفاوت باشد. باید توجه داشته باشیم که حتی “سرسخت‌ترین” فرد نیز در معرض شرایط بسیار نامطلوب ممکن است به حمایت درمانی نیاز داشته باشد.
اگر تا‌به‌حال به این فکر کرده‌اید که آیا تمام تلاش‌های شما برای انجام وظایف یک والد یا مراقب حمایتگر و دلسوز ارزش این کارها را دارد یا نه، برای یک دقیقه ذهنتان را درگیر این موضوع نکنید! پاسخگو و مهربان بودن چیزی است که به کودک شما کمک می‌کند فردی مقاوم باشد و بتواند در شرایط چالش‌برانگیز رشد کند!
