“سلام ، بابا!  اینجا رو نگاه کن  به این نگاه کن! ”  هنگامی که کودک شما به یک شی – گل ، صفحه تلویزیون – اشاره می کند ، ممکن است مناقصه ای را برای آنچه روانشناسان کودک توجه مشترک می خوانند ، آغاز کند.

 توجه مشترک چیست؟

 توجه مشترک به عنوان تمرکز مشترک و هماهنگ والدین و کودک بر روی یک چیز ، رویداد یا محرک سوم تعریف می شود.  هماهنگی کلمه کلیدی در اینجا است.  اشاره به یک شی  برای به دست آوردن آن است (به عنوان مثال ، دستیابی به لیوان) متفاوت از اشاره ، خیره شدن ، تکان دادن سر ، یا تمرکز بر روی یک شی است تا والدین را از وجود آن مطلع کنند. (مثلاً اشاره به سگ از دور  )

این نوع توجه وقتی اتفاق می افتد که کودک و بزرگسال همزمان به منظور تحسین ، مشاهده یا نام بردن از شی  ، روی چیزی متمرکز باشند. آن را به عنوان یکی از اولین راه های اصلی برقراری ارتباط شما و فرزندتان تصور کنید.  آنچه شما به یکدیگر می گویید این است: “واو ، به این نگاه کن!” ، “تماشا کن که این چگونه کار می کند!” ، “ببین چقدر نرم است!”

کودکان معمولاً از سه ماهگی تا ۱۲ ماهگی در تلاش برای توجه مشترک هستند.  به طور معمول اینگونه به نظر می رسد: کودک شما به چیزی نگاه می کند ، به آن اشاره می کند و سپس به شما نگاه می کند.  اما شروع این کار می تواند از بزرگسالان نیز باشد.  والدین و معلمان هنگام بازی ، هنگام تغذیه یا هنگام ارتباط دادن شی جدیدی به نام آن ، تمام وقت توجه مشترک دارند.

مراحل توجه مشترک

روانشناسان رشد، توجه مشترک را به سه سطح مشخص تقسیم کرده اند که با افزایش سن کودک پیچیده تر می شود.

  1.  تمرکز بر توجه مشترک: در طول این مرحله ، بزرگسالان و کودک هر یک به یک شی نگاه می کنند ، اما بدون تعامل معنی دار.  این معمولاً بین ۳ تا ۶ ماهگی اتفاق می افتد.
  2.  توجه مشترک دوآدیک: به زودی پس از مرحله “تمرکز” ، والدین و کودک در حالی که تمرکز خود را روی شی  مورد استفاده قرار می دهند ، از حرکات ، حالت های چهره و کلمات استفاده می کنند.  این امر برای رشد تقلید ، ارجاع اجتماعی ، و نخستین نقاط عطف تعامل ، در میان سایر عناصر سازنده مهارتهای زبانی و شناختی ، بسیار مهم است.
  3.  توجه مشترک سه گانه: هنگامی که کودک توانایی شناختی و زبانی کافی را کسب کرد ، در مرحله سوم و آخر توجه مشترک قرار می گیرد.  در طول این مرحله ، والدین و کودک هر دو به یک چیز سوم نگاه می کنند یا با آن درگیر می شوند در حالی که می دانند هر دو همزمان “سرگرم می شوند”.

شما می توانید با توجه فعالانه به هر کاری که کودک شما روی آن تمرکز داشته باشد ، تلاش های وی برای توجه مشترک را تشویق کنید. آزادانه بازی کردن ، انجام فعالیت های رشد ، زمان داستان خواندن و حتی کارهای روزمره مانند آشپزی می تواند لحظات بسیار خوبی برای برقراری تعاملات معنی دار باشد.  اما زیاد نگران “نحوه” توجه مشترک نباشید ، این چیزی است که به طور طبیعی با گذشت زمان اتفاق می افتد.  مهمترین کاری که می توانید انجام دهید این است که به پرورش تعاملات مثبت و دوست داشتنی با کوچولوی خود ادامه دهید!

 

منابع:

  • Oates J, & Grayson A. (2004). Cognitive and Language Development in Children. Oxford, UK: Blackwell Publishing. ISBN 1-4051-1045-7.
  • Akhtar, N., & Gernsbacher, M. A. (2007). Joint Attention and Vocabulary Development: A Critical Look. Language and linguistics compass, 1(3), 195–207. https://doi.org/10.1111/j.1749-818X.2007.00014.x