آیا شما هم از حرف گوش ندادن کودکتان خسته شده اید؟ به عنوان والدین لحظات بسیاری پیش می آید که احساس می کنیم فرزندمان فقط شنونده حرف ماست اما عمیقا به آنچه می گوییم گوش نمی دهد. این مسئله بارها و بارها برای معلمین مدرسه خصوصا در سال های ابتدایی نیز تکرار می شود.آن ها متوجه می شوند که یکی از مشکلات رایج در کودکان کم سن و سال عدم برخورداری از مهارت گوش دادن است. بچه هایی که در این مهارت توانمندی بالاتری از خود نشان می دهند معمولا در یادگیری سرعت بیشتری دارند و هم چنین می توانند در روابط بین فردی نیز موفق تر از سایرین عمل کنند. به نظر شما باید چگونه مهارت گوش دادن را به کودکان بیاموزیم؟ ما در این مقاله تلاش کرده ایم که اختصاصا به جواب این سوال بپردازیم. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه تا انتها همراه ما باشید.

آشنایی با مهارت گوش دادن فعال

قبل از هر چیز بیایید این موضوع را بررسی نماییم که مهارت گوش دادن فعال چیست؟ مهارت گوش دادن فعال به فرایندی اشاره دارد که افراد در طی آن می توانند هنگام گفت و گو حتی زمانی که ساکت هستند نقش پویا و سازنده ای ایفا نمایند. متخصصان برای گوش دادن فعال یکسری پارامترها در نظر می گیرند که موارد زیر را شامل می شود:

– نگاه کردن به طرف مقابل

– واکنش نشان دادن به حرف های فرد مقابل از طریق زبان بدن

– قطع نکردن حرف های دیگری

– پاسخگو بودن به صورت شفاهی

– سوال پرسیدن

– تکرار کردن شنیده ها

– لبخند زدن یا سر تکان دادن در حین شنیدن مطالب

– به اشتراک گذاشتن تجربیات مشابه.

اهمیت آموزش مهارت گوش دادن به کودکان

به نظر شما آموزش مهارت گوش دادن به کودکان چه اهمیتی دارد؟ مهارت گوش دادن یکی از مهارت های پایه و بسیار مهم برای برقراری ارتباط با محیط پیرامون است. این مهارت ما را قادر می سازد مقاصد دیگران را بهتر بفهمیم، تعامل عمیق تری با آن ها داشته باشیم و در محیط های مرتبط با یادگیری عملکرد بالاتری از خود نشان دهیم. بدون مهارت گوش دادن ما قادر به همدلی با دیگران نخواهیم بود و روابط ما رنگی از خود محوری به خود خواهند گرفت. در نتیجه اگر به دنبال این هستید که فرزندتان درک اجتماعی بالاتری داشته باشد، روابط موفقیت آمیزتری را تجربه کند و از نظر تحصیلی نیز سطح بالایی از یادگیری را از خود نشان دهد بسیار مهم است که برای آموزش مهارت گوش دادن به او از همین الان سرمایه گذاری نمایید.

نکاتی برای آموزش مهارت گوش دادن به کودکان

اینکه چگونه کودک حرف گوش کنی داشته باشیم یا چگونه مهارت گوش دادن را به کودکان بیاموزیم جزو پرتکرارترین سوالاتی است که ذهن اکثر والدین را به خود مشغول می سازد. از همین رو ما در ادامه به ارائه نکاتی برای آموزش مهارت گوش دادن به کودکان پرداخته ایم:

1- آموزش مهارت گوش دادن به کودکان: تمرکز بر رفتار مثبت

گوش شنوا نداشتن کودکان در اکثر موارد باعث کلافگی، استیصال و در نهایت عصبانیت والدین می شود. ممکن است بارها و بارها به فرزندتان تذکر بدهید که به حرف های شما گوش بدهد و عدم توجه او باعث شود سرش فریاد بکشید. اما جالب است بدانید این رفتارها بدون اینکه بخواهید عدم حرف شنوی کودکتان را تقویت می کنند. چرا که در بسیاری از موارد کودکان ناخواسته این رفتارهای شما را به عنوان نوعی توجه برداشت می کنند. این توجه منفی در واقع نوعی پاداش برای رفتار منفی کودک تلقی می شود و در نتیجه آن را نیرومندتر می سازد. از همین رو اگر می خواهید از این چرخه معیوب بیرون بیایید لازم است مدل برخورد جدیدی را در پیش بگیرید. برای این کار بیش از هرچیز اهمیت دارد که رفتار نادرست کودک را نادیده گرفته و توجه خود را کاملا بر رفتار مثبت فرزندتان معطوف نمایید. به این صورت که به محض دیدن نشانه هایی از حرف شنوی و مهارت گوش دادن درکودک به آن توجه نشان  داده و آن را تقویت نمایید.

2- آموزش مهارت گوش دادن به کودکان: افزایش زمان تعامل با کودک

بررسی های روان شناختی نشان می دهند هرچقدر کودکان فرصت بیشتری برای تعامل با والدینشان داشته باشند و بیشتر در معرض شعرخوانی، آوازخوانی و داستان سرایی های های آن ها قرار بگیرند بهتر می توانند توجه شنوایی خود را ارتقا دهند و در نتیجه مهارت بالاتری برای گوش دادن عمیق خواهند داشت. در نتیجه اگر فرزندتان حرف شنوی کمی دارد لازم است کمی رابطه خود را مورد ارزیابی قرار دهید. آیا زمان کافی برای با هم بودن اختصاص می دهید؟ چقدر از این زمان به تعامل دو طرفه و فعالیت هایی نظیر آوازخوانی اختصاص می یابد؟

3- آموزش مهارت گوش دادن به کودکان: بودن در نقش یک الگوی خوب

یکی از نکات بسیار مهمی که در آموزش مهارت گوش دادن به کودکان باید به آن توجه کنید این است که فرزند شما این رفتار را صرفا با توصیه و نصیحت یاد نمی گیرد بلکه نیاز دارد در محیط به خوبی آن را مشاهده کرده و سپس از آن الگوبرداری نماید. در نتیجه به رفتارهای خودتان در برابر دیدگان کودک بیشتر توجه کنید. از خودتان بپرسید آیا زمانی که فرزندتان با شما حرف می زند می توانید در ارتباطی عمیق با او قرار بگیرید و مهارت گوش دادن درست را به نمایش بگذارید؟ یا ممکن است زمانی که کودک با شما گفت و گو می کند همواره مشغول کار دیگری نظیر کار با گوشی همراه باشید؟ هم چنین به ارتباط خود با همسر و سایر اطرافیان دقت کنید. آیا رد پای مهارت گوش دادن در آن ها دیده می شود؟ توجه داشته باشید که کودکان نظاره گران تیزبینی هستند و بیشتر رفتارهای خود را نیز از همین طریق یاد می گیرند.

4-آموزش مهارت گوش دادن به کودکان: درگیر کردن کودک در گفت و گو

برخی از والدین در ارتباط با فرزندشان سخنران های قهاری هستند! آن ها بابت هر موضوعی نصیحت های طولانی راه می اندازند و توقع دارند کودک در تمامی مدت به آن ها گوش بسپارد. این در حالی است که طولانی بودن گفته های آن ها از تاثیرگذاری کلامشان می کاهد و باعث حواس پرتی و عدم حرف شنوی فرزندشان می شود. از همین رو بسیار اهمیت دارد اگر می خواهید نکته ای را به کودک منتقل کنید سعی کنید آن را به صورت مختصر و شیوا بیان کنید. هم چنین تا جایی که ممکن است از متکلم وحده بودن بپرهیزید. در واقع یکی از روش های آموزش مهارت گوش مهارت گوش دادن به کودکان این است که کودک را در فرایند گفت و گو فعال نگه دارید. برای این کار مثلا می توانید حین آموزش یک مفهوم از کودک سوال بپرسید یا نظرات او را در این زمینه جویا شوید.

5- آموزش مهارت گوش دادن به کودکان: سبک زندگی سالم

از جمله دیگر نکاتی که برای آموزش مهارت گوش دادن به کودکان باید در نظر بگیرید این است که سبک زندگی سالمی برای آن ها فراهم کنید. بچه هایی که زمان کم تری درگیر ابزارهای الکترونیکی دارند، به مدت بیشتری در تعامل با دیگران قرار می گیرند و فرصت بازی کردن در فضای های آزاد را دارند بیش از سایرین می توانند مهارت های گوش دادن خود را ارتقا دهند.

سوالات متداول

– چگونه مهارت گوش دادن را به کودکان بیاموزیم؟ آیا برای این کار می توان از فعالیت های خاصی کمک گرفت؟

بله،فعالیت های مختلفی وجود دارند که در آموزش مهارت گوش دادن به کودکان می توانند نقش بسزایی ایفا کنند. از جمله این فعالیت ها می توان به قصه گویی برای کودک، شعر خواندن برای او، آواز خوانی در کنار یکدیگر و گوش دادن به سوالات کودکانه فرزند و پاسخ دادن صبورانه به آن ها اشاره کرد.

–  روش های آموزش مهارت گوش مهارت گوش دادن به کودکان چه کمکی به آن ها می کند؟

مهارت گوش دادن فعال یکی از اساسی ترین مهارت ها برای برقراری ارتباط سالم است. این مهارت به افراد کمک می کند تا پیام هایی که از محیط اطراف دریافت می کنند را دقیق تر درک نمایند و ارتباط همدلانه تری با اطرافیان خود برقرار نمایند. در نتیجه می توان گفت آموزش مهارت گوش دادن به کودکان می تواند در جنبه های مختلفی از زندگی آن ها از جمله زندگی اجتماعی و عملکرد تحصیلی شان تاثیر بسزایی بگذارد.