آنچه در این مقاله می‌خوانید:
آیا توجه کردهاید که وقتی کاری را انجام می‌دهید، کوچولوی شما نیز می‌خواهد همان کار را انجام دهد؟ اگر یک دختر کوچک دارید، یکی از فعالیت‌های مورد علاقهٔ او احتمالاً تقلید از مادر هنگام آرایش کردن است. اگر پسر کوچکی دارید، ممکن است او دوست داشته باشد درحالی که پدر اصلاح می‌کند، او را همراهی کند و وانمود کند که او نیز چنین می‌کند. آرزوی فرزند شما این است که مانند مادر و پدرش باشد و این یکی از تأثیرگذارترین ویژگی‌های شخصیت در حال ظهور اوست. فرایند شناسایی محیط همراه با شما بخش مهمی از رشد اجتماعی-عاطفی کودکتان است. بیایید باهم یاد بگیریم که این موضوع چرا تا این اندازه مهم است؟
همهٔ ما عبارت “سیب از درخت دور نمی‌شود” را شنیده‌ایم. خوب یا بد ما می‌دانیم که چرخه‌ها تکرار می‌شوند و می‌بینیم که کودکان چگونه بزرگ می‌شوند و بسیار به پدر و مادر خود شبیه‌اند. حالا که یک پسر دارید ممکن است آن لحظه که به شما چیزی را یادآوری می‌کند و لحظه‌ای که متوجه این شباهت می‌شوید، بفهمید چقدر مثل والدین خود هستید و این چگونه در سبک فرزندپروری شما تأثیر می‌گذارد. شاید فهمیده باشید که بعضی از عادت‌های بزرگ زندگی‌تان را از پدر و مادرتان یاد گرفته‌اید و بعضی چیزهایی را انتخاب کردهاید که خیلی دوست ندارید. اینها نتیجهٔ همهٔ موقعیت‌ها و تعاملات روزمره‌ای است که در کودکی آنها را نهادینه کردهاید. زمانی که شما نیز از والدین خود تقلید می‌کردید. تقلید در این سن به کودک شما کمک می‌کند تا اطلاعات ظریف و انتزاعی‌تری را به دست آورد که زمینه را برای بیان، عادت‌ها، دیدگاه‌ها، انتخاب کلمات و فرایندهای تصمیم‌گیری در آینده ایجاد می‌کند.
شما الگوی فرزندتان هستید. از طریق شماست که او می‌فهمد دنیا چگونه پیش می‌رود و می‌فهمد چه مشکلی دارد و چه مشکلی ندارد. آنچه او در شما می‌بیند، آنچه را که به آن اعتقاد دارد و به آن تبدیل خواهد شد شکل می‌دهد. به نحوهٔ مدیریت احساسات خود فکر کنید. آیا وقتی چیزی مطابق میل شما پیش نمی‌رود، تحریک می‌شوید؟ هنگامی که در ترافیک گیر می‌کنید، آیا به او نشان می‌دهید که باید عصبی شود یا یا حوصله کند؟ کودک شما هر واکنش و حرکتی را انجام می‌دهد. این روش یادگیری اوست. کودک با تماشای همان کار شما، شروع به رشد دادن عادت‌ها و ویژگی‌های اخلاقی خود می‌کند. اگر محدودیت‌هایی را با استفاده از عبارت‌هایی مانند “چون من چنین می‌گویم” اعمال کنید، ممکن است بعداً بشنوید که کودک شما با “چون من می‌خواهم” به شما پاسخ دهد و فکر کند این یک پاسخ معقول است. برای کودک شما مهم است که محدود کردن و تعدیل احساسات همراه با درک باشد. بهترین روش برای درک او از دلیل خوب بودن و نبودن چیزی، با دو کلمه مهم همراه است: “چگونه” و “چرا”. وقتی می‌نشینید و برای او دلسوزانه توضیح می‌دهید که چرا امکان پوشیدن لباس شنا در فروشگاه موادغذایی وجود ندارد، مهارت‌های تفکر کامل و پاسخ‌های احساسی مثبت را الگوسازی می‌کنید. از طریق این موارد، کودک می‌تواند احساس کند که توانایی ابراز خود را دارد و احساسات خود را بهتر درک کند. این روند ممکن است زمان‌بر باشد اما در پرورش اعتمادبه‌نفس وی و فرایندهای تصمیم‌گیری در آینده مفید است.
شما نه تنها مهارت‌های فزایندهٔ تفکر او را پرورش می‌دهید بلکه پایه و اساس چگونگی ادامهٔ روابطش را در آینده بنیان می‌گذارید. کودک شما از بدو تولد نسبت به صداقت، نحوهٔ برخورد با دیگران، نحوهٔ پاسخگویی شما به استرس و نحوهٔ برخورد با شرایط روزمره حساس است. اگر به او بیاموزید که کمک به دیگران درحالی که در را برای کسی باز می‌کنید مهم است، به احتمال زیاد او این مسئله را در آینده به خاطر می‌آورد. در این سن، او از طریق اعمال، حرکات و زبان بدن شما یاد می‌گیرد. کودک شما در شکل‌های روزمرهٔ تقلید و تعامل با شما، تجارب ساخت مغز را در مورد قوانین زندگی ایجاد می‌کند. روش‌های ملایم و استفاده از کلماتی که نشان‌دهنده‌ٔ اهمیت است و همچنین کارهایی که به او یاد می‌دهید و چیزهای ساده‌ای مانند تشکر کردن و احترام گذاشتن، به او کمک می‌کند تا روابط دوستانه را یاد بگیرد.
در ادامه چند نکته وجود دارد که باید به خاطر بسپارید:
- ۴ کلمه را در ذهن خود نگه دارید تا به بهترین الگو تبدیل شوید: (کلمات، لحن، عملکرد، معنی). کلمات مناسب را انتخاب کنید، از لحن مناسب استفاده کنید، عملکرد درست را الگوسازی کنید و معنی آن را توضیح دهید.
- ارزش‌ها و اعتقادهای خود را با او در میان بگذارید. اگر خانوادهٔ شما در زمینهٔ خدمات اجتماعی یا اجرای هر سنتی فعال‌اند، نگرش‌ها و هدفی را که پشت آنهاست الگوسازی کنید.
- روند فکر خود را برای او توضیح دهید تا بتواند بایدها و نبایدها را در مورد رفتار خود درک کند.
- برای خود یک چالش تعیین کنید و مواردی را برای مدل‌سازی در تعاملات روزمره شناسایی کنید.
- وقتی کودک ناامید شده است، احساسات او را تأیید کنید و با صبر و حوصله از او حمایت کنید. نوع رفتار شما، او را با مهربان بودن و مراقبت آشنا می‌کند.
- برای دوستی وقت بگذارید و در مورد معنای دوست خوب برایش صحبت کنید. صحبت در مورد دوستانش، احساسات مثبتی را برمی‌انگیزد و باعث می‌شود هنگام برقراری روابط از لحاظ روحی احساس امنیت کند.
- فعالیت‌های گروهی به او کمک می‌کند تا اهمیت همکاری را درک کند و روابط خود را پرورش دهد.
- به او کمک کنید دیدگاه‌های مختلفش را در یک موقعیت بیان کند و نتایج مثبت آنها را ببیند. این کار مهارت‌های مهمی را که کودک در طول زندگی به آنها نیاز دارد مانند انعطاف‌پذیری ذهنی و خود کنترلی پرورش می‌دهد.
ادامه دهید! شما مهم‌ترین معلم کودکتان هستید و انگیزهٔ او برای شبیه شدن به شما اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد.
