محققان یک برنامه آموزشی همراه با بازی را کشف کردهاند که قادر است به نوزادان کمک کند تا فقط در یک ساعت در روز، زبان دوم را یاد بگیرند.
دانشمندان و والدین همیشه علاقهمند به دانستن مزایای یادگیری زبان دوم بودهاند. این مزایا چیست و چگونه به رشد شناختی کمک میکند؟ اثبات شده است که دوزبانه بودن تواناییهای شناختی، به ویژه مهارتهای حل مسئله را بهبود میبخشد.
سؤالی که والدین و معلمان همیشه میپرسند این است که چگونه میتوانند کودکان را به یادگیری زبان دوم علاقهمند کنند؟ آیا اگر به نوزادان خانوادههای تک زبانه فرصتها و تجربههای مناسبی داده شود، میتوانند مهارتهای دوزبانه بودن را گسترش دهند؟
محققان برای پاسخ به این سؤالات، برای آموزش زبان دوم به نوزادان ۷ تا ۳۳ ماهه روش و برنامه درسیای را که همراه با بازی است، اختراع و امتحان کردهاند. این برنامه براساس آخرین تحقیقات مغزی در مورد رشد زبان دوم است و به کیفیت زبانی معلم بستگی دارد و بر اساس تعامل فعال بین معلم و شاگرد کار میکند. اولین معلمانی که در این برنامه آموزش دیدند ۱۶ دانشجو از دانشگاه واشنگتن بودند. آنها پس از آموزش در مؤسسه انستیتوی علوم یادگیری و مغز دانشگاه واشنگتن (I-LABS)، دانشجویان را به مادرید فرستادند تا به عنوان مربی انگلیسی کار کنند و ببینند آیا میتوانند زبان دوم را نوزادان خانوادههای اسپانیایی آموزش دهند. آنها ۲۸۰ نوزاد و کودک را از خانوادههایی که سطح درآمد متفاوتی داشتند، ثبتنام کردند. نیمی از آنها به طور تصادفی در گروه مداخله قرار گرفتند و به مدت ۱۸ هفته روزانه یک ساعت زبان انگلیسی به آنها تدریس شد و نیمی دیگر برنامه استاندارد دوزبانه مدارس مادرید را دریافت کردند. هر دو گروه از کودکان در آغاز و پایان هفته ۱۸ درباره میزان یادگیری زبان اسپانیایی و انگلیسی بررسی شدند.
در تمام سنجشها، نوزادان که به طور تصادفی در گروه مداخله قرار گرفته بودند، رشد بیشتری در درک و بیان زبان انگلیسی نشان دادند. بهطورمتوسط ، آنها در مقایسه با گروه کنترل ۵ برابر بیشتر در یادگیری زبان انگلیسی رشد داشتند. زبان اسپانیایی آنها در طول مطالعه همچنان رشد کرد و تحت تأثیر این مطالعه قرار نگرفت.
شاید از خود بپرسید، آیا این نوزادان آنچه را آموختهاند به خاطر میآورند؟ آزمایش پیگیری ۱۸ هفته بعد ثابت کرد که این نوزادان آموختههای خود را حفظ کردهاند. علاوهبراین، دستاوردهای زبان انگلیسی بین کودکانی که در دو مدرسه در محلههای کمدرآمد تحصیل کرده بودند و کودکانی که به مدارسی در مناطقی با درآمد متوسط میرفتند مشابه بود. این نشان میدهد که ثروت عاملی در توانایی آنها برای یادگیری یک زبان خارجی نبوده است.
« Patricia Kuhl» ، مدیر مشترک موسسه یادگیری و علوم مغز می گوید: «علم نشان میدهد که مغز نوزادان بهترین وسیله یادگیری روی کره زمین است و یادگیری زبان نوزادان به زمان حساس است. مغز انسان هرگز در یادگیری زبان دوم بهتر از ۳ سال اول زندگی فعال نخواهد بود.»
این مطالعه نشان میدهد، صرفنظر از زمینه رشد کودک، نوزادان با رویکرد صحیح علمی، قادر به یادگیری زبان دوم هستند.
اما چه چیز كلیدی برای كمك به كودكان در افزایش مهارتهای فهم و تولید زبان غیربومی وجود داشت؟ کلید اصلی، والدین بودند، سبک گفتاری که والدین برای صحبت با نوزادان استفاده میکنند باید دارای دستور زبان سادهتر، صدای بلند و اغراقآمیز و واکههای کشیده باشد.
بچگانه حرف زدن والدین را، که ترکیبی از کلمات غیرواقعی و گاهی همراه با دستورزبان نادرست است نباید با حرف زدن بچهها اشتباه گرفت. برعکس، پدر و مادر باید از کلمات واقعی و دستورزبان صحیح اما با صدای بلندتر، سرعت پایینتر و لحن اغراقآمیز استفاده کنند؛ برای مثال، هنگام امتحان کردن یک غذای جدید، والدین عباراتی مانند « سلاااام، عزیززززززم، یک موووووززز میخوااای؟ مووووزز خوشمزه ه ه را بیان کنند»
کارشناسان مؤسسه علوم یادگیری و مغز در دانشگاه واشنگتن تاکید می کنند که تن صدای بالاتر به کودکان کمک میکند تا توجه خود را به مراقب خود و سایر اشیای مرتبط با تعاملات ارتباطی خود معطوف کنند. همچنین مکث بین هر کلمه و سرعت آرام برای بیان آنها به کودک فرصت میدهد تا در این گفتوگو شرکت کند. بنابراین به نظر میرسد همانطور که رعایت این اصول در حرف زدن والدین برای یادگیری زبان اصلی کودک بسیار مهم است، برای تقویت و یادگیری زبان دوم نیز مهم است.
همچنین نکات دیگری وجود دارد که میتوانید برای کمک به کودک خود برای یادگیری زبان دوم امتحان کنید. انجمن شنوایی گفتار آمریکا این موارد را پیشنهاد میکند:
- برای کودک خود به هردو زبان بخوانید؛ کتابهای دو زبانه یا به زبانهایی که میخواهید آموزش دهید، پیدا کنید و هرروز آنها را برای کودک خود بخوانید. نیازی به خواندن همهٔ کتابها در یک روز نیست. یکی را امروز به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه و دیگری را روز بعد بخوانید.
- آواز خواندن؛ با ترانهها و شعرهای قافیهدار زبان دوم را به فرزند خود آموزش دهید.
- برنامههای زبان؛ کودکان میتوانند هر دو زبان را در اردوهای تفریحی یا در برنامههای دو زبانه مدرسه تمرین کنند.
به یاد داشته باشید که یادگیری زبان دیگر برای کودک شما مشکلی در سخن گفتن به زبان اصلی در او ایجاد نمیکند. «Reno Nargunde» ، روانشناسی که گواهینامه برنامه مهارتهای اصلی شورای بریتانیا را دارد، اظهار می دارد که کودکان دوزبانه مهارتهای زبانآموزی را مانند سایر کودکان تقویت میکنند. هیچیک از تحقیقات فعلی این موضوع را تأیید نمیکند که کودکانی که به یک زبان حرف میزنند سریعتر از کودکان دوزبانه شروع به حرف زدن میکنند.
در مجموع، مهمترین نکته این است که هر زیانی می خواهید با کودک خود بیاموزید، تعاملات با کیفیت مربوط به آن زبان را انجام دهید تا او بتواند میزان یادگیری زبان دوم خود را افزایش دهد.