آنچه در این مقاله میخوانید:
در طول ماجراهایی که در طی فرزندپروری برای شما پیش میآید، با مواردی فراوانی در رفتار نوزادان و کودکان روبهرو میشوید که اساساً میتواند به یک چیز منجر شود: کنترل خود یا (اکثر اوقات) فقدان آن؛ اولاً، وقتی صحبت از خودکنترلی میشود، به توانایی مهار انگیزههای قوی (مانند دویدن یا گاز گرفتن یک دوست) اشاره میکنیم. از طرف دیگر، خودتنظیمی درباره کنترل و کاهش دفعات و شدت یک چیز با انگیزههای قوی و مدیریت صحیح (برای مثال توانایی مقاومت در برابر شیرینیها) معنا پیدا می کند. می توان گفت به نوعی، خودتنظیمی همان چیزی است که کنترل بر خود را امکانپذیر میکند.
بنابراین، باید ببینیم چه کارهایی میتوانیم انجام دهیم تا این مجموعه مهارتهای بسیار مهم را به خردسالان خود آموزش دهیم؟
رشد خود کنترلی از بدو تولد آغاز میشود و در کل زندگی کودک ادامه مییابد. این امر در کمک به محیط اجتماعی کودک، رشد کلی و موفقیت او در مدرسه بسیار مهم است و به فرزندتان کمک میکند تا همکاری را یاد بگیرد، با ناامیدی کنار بیاید و تعارضات را به درستی حل کند. وقتی صحبت از این مهارتها میشود، تعاملات ساده روزمره شما به عنوان والدین بیشترین معنا را دارند:
برای یک نوزاد تازه متولدشده، همهچیز به اطمینان و اعتماد به شما بستگی دارد. در هنگام ناراحتی سریعاً به او پاسخ دهید، در آغوشش بگیرید و سعی کنید او را آرام کنید. هربار که کوچولوی شما احساس ناراحتی میکند، میآموزد که سرانجام این احساس از بین خواهد رفت. با کمک شما، کودک میتواند ظرفیت خودتنظیمی را پیدا کند و یاد بگیرد که برای تفکر، برنامهریزی و پاسخ مناسب به هر چالشی کوشش کند.
برای یک کودک در حال رشد، ارائه راهحلهایی برای مجموعهای از قوانین میتواند مفید باشد. اگر برای مثال، كودک شما با چیزی كه نباید، بازی میكند، بهراحتی به او بگویید «این اسباببازی نیست، چطور است در عوض با این وسیله دیگر بازی كنی؟». با ارائه یك گزینه دیگر، كودك شما درحالی که گزینههای دوم یا راهحل های دیگر را قبول میکند، در حال یادگیری رفتار خوب و کنار آمدن با ناامیدی است.
با یک کودک نوپا، هربار احساسات زیادی را تجربه میکنید (تقریباً هرروز!). تمام آنچه برای کودک شما لازم است تا یاد بگیرد خود را تسکین دهد، مدیریت کند و احساسات خود را بیان کند، تا بعداً از رفتار و انتخاب درستی برخوردا شود. توضیح اینکه چرا زمان مناسبی برای خوردن آبنبات نیست، به جای اینکه صرفاً آبنبات را بردارید،موضوع مهمی است. اجرای این روش میتواند نتایج شگفتانگیزی داشته باشد.
در کنار خود کنترلی و خودتنظیمی، یادگیری تعداد زیادی از مهارتهای شناختی وجود دارد که نقش مهمی در کمک به کودک شما دارند و سبب میشوند که کودک بتواند تصمیم بگیرد و بداند دقیقاً کدام انگیزهها را عملی کند. بنابراین، حتی اگر فرزند شما تاکنون قوانین را رعایت نکردهاست (احتمالاً با رسیدن به مرز ۳ سالگی به آن عمل خواهد کرد) انتظارهایی که از او دارید باید از وقتی خیلی کوچک است، تعیین شود. کودک شما دائماً از رفتار شما میآموزد؛ بنابراین حتماً در سنین کم و در اوایل کودکی با توضیح شفاف و با بیان مثالهای واضح و منطقی برایش الگوسازی کنید!