چه کودک شما یک ماهه باشد، چه یک ساله یا سه ساله، احتمالاً متوجه شده‌اید که او چگونه به دنبال فرصتی است تا با شما ارتباط برقرار کند و در مورد آنچه در اطرافش می‌گذرد با شما صحبت کند. مطالعات اخیر بیش از پیش حق را به کودکان می‌دهد تا دربارهٔ مواردی که بر آنها تأثیر می‌گذارد شنیده شوند. از طریق مشارکت آنها در امور روزمره است که عزت‌نفسشان افزایش می‌یابد، ظرفیت‌های کلی وجودشان ارتقا پیدا می‌کند، احساس استقلالشان افزایش می‌یابد و بهتر می‌توانند روی شایستگی و مقاومت اجتماعی خود کار ‌کنند.

این مطالعات نشان می‌دهد که ما گاهی اوقات ظرفیت کودکان برای مشارکت را دست کم می‌گیریم. بچه‌ها برای مراقبت و محافظت، صرفاً گیرندهٔ منفعل نیستند. هرروز شواهد بیشتری ثابت می‌کند که آنها از کودکی در زندگی خود متخصص‌اند و قادر به انتقال دیدگاه منحصربه‌فرد خود در مورد هر تجربهٔ خاصی هستند،  آنها توانایی برقراری ارتباطی ماهرانه با طیف گسترده‌ای از “زبان‌ها” برای بیان دیدگاه‌های خود را دارند،  آنها عوامل فعالی هستند که قدرت تأثیرگذاری و دستکاری در جهان اطراف خود را دارند و معنی‌سازهایی هستند که می‌توانند معانی زندگی خود را بسازند.

اشکال و میزان اظهار نظر کودک شما و توانایی شرکت در آن البته با بزرگ‌تر شدن کودک متفاوت خواهد بود:

• در ماه‌های اول، او با گریه کردن، غر زدن، خندیدن، انجام حرکات بدن ارتباط برقرار خواهد کرد. این واقعیت که نوزادان به دنبال مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی هستند و در کنار سایر افراد خود را بیان می‌کنند، به این معنی است که آنها به سرعت نشانه‌های اجتماعی را دریافت می‌کنند.
• در حدود ۱۸ ماهگی، کودکان شروع به بیان خود با کلمات، نقاشی و بازی می‌کنند. آنها همچنین به اشتراک گذاشتن وسایل و بازی با دیگران را آغاز می‌کنند و بیشتر خود را در تعاملات اجتماعی روزانه غرق می‌کنند.
• در ۴ سالگی کودکان احساس استقلال بیشتری در کنار افزایش مهارت‌های شناختی و زبانی خود دارند. آنها اکنون می‌توانند با بازی کردن شروع به ایجاد قوانین و فرایندهای تصمیم‌گیری خود کنند.

از بدو تولد، کودک شما شروع به تقویت مهارت‌های لازم برای شرکت در برقراری ارتباط می‌کند. سطح پاسخگویی و احترامی که بچه‌ها از پرستاران خود دریافت می‌کنند، رشد بیشتر این مهارت‌ها را تقویت و از آنها حمایت می‌کند. آنچه این مطالعات بیان می‌کنند این است که فقط گوش دادن به فرزندانتان بدون در نظر گرفتن نظر آنها کافی نیست، شما باید به پیشنهادهای آنها دقت و فکر کنید. این به معنای قبول هر آنچه کودک شما پیشنهاد می‌کند نیست، بلکه باید به پیشنهادی که کودک داده است توجه کافی داشته باشید و اگر انجام آن امکان‌پذیر نیست، به او توضیح دهید که چرا نمی‌توان کار به این روش انجام داد.

آیا می‌توانید راهکارهایی برای ارتقای مشارکت و بیان کودکان در امور روزمره بیاندیشید؟ دراین‌باره نظر دهید و پیشنهادهای خود را با والدین دیگر در میان بگذارید!