این کاملاً معمول است که کودکان نوپا بداخلاقی میکنند. همهٔ ما با آن موافقیم؛ از لگد زدن و جیغ زدن گرفته تا نفس عمیق کشیدن، این موارد از ۱ تا ۳ سالگی و در دختران و پسران به یک اندازه رایجاند.
آنچه باید درک کنیم این است که عصبانیت راهی برای بیان احساسات و ناامیدی کودکان است؛ زیرا آنها هنوز قادر به برقراری ارتباط با کلمات نیستند. مهمترین نکته این است که شما بزرگسالان در آن لحظات استرسزا الگوی خوبی باشید و آرام بمانید.
کودک همراه با عصبانیت، رفتارهای خشن دیگری را مانند گاز گرفتن، خراشیدن یا ضربه زدن نیز نشان میدهد. همهٔ آنها راهی برای جلب توجه کردن کودکان نوپا یا ابراز احساسات شدیدشان مانند عصبانیت، ترس و ناامیدیاند. به دلیل نداشتن مهارتهای زبانی مورد نیاز برای برقراری ارتباط، آنها از این روشها برای گفتن “به من توجه كن” یا “من این را دوست ندارم” استفاده میکنند. در ادامه چند روش بیان میشود که میتوانید هنگام مواجه شدن با این شرایط انجام دهید.
- خونسردی خود را حفظ کنید؛ اگر شما نیز بهشدت عصبانی شوید، نوزادتان بیشتر بداخلاقی میکند. نفسهای عمیق بکشید و سعی کنید بهدرستی فکر کنید.
- مثال و الگو باشید؛ شما باید به اندازهٔ هردویتان خویشتندار باشید، فرزندتان به الگوی شما اعتماد میکند. استفاده از زور و تنبیه بدنی کمکی نمیکند.
- جامع باشید؛ سعی کنید بفهمید بداخلاقی فرزند شما از کجا نشأت میگیرد. با توجه به علت، باید بداخلاقی را برطرف کنید.
- جلب کردن توجه به چیزی دیگر؛ پرت کردن حواس کودکان نوپا به چیزهای دیگر به دلیل دامنهٔ کوتاه توجه آنها معجزه میکند؛ بنابراین تمرکزش را به سمت چیزی مثبت تغییر دهید!
- از قربانی دلجویی کنید؛ اگر قربانیای وجود دارد، ابتدا توجه خود را به جای فردی که کار اشتباهی انجام داده است، به سمت او معطوف کنید. به این ترتیب شما از تقویت این مفهوم در ذهن کودک که گاز گرفتن یا ضربه زدن توجه بزرگسال را جلب میکند، خودداری خواهید کرد.
- کارها را ساده انجام دهید؛ در این زمان از بیان توضیحات طولانی خودداری کنید و آن را با “گاز گرفتن ممنوع” یا “ضربه زدن درد داره” ساده و آسان بیان کنید.
کنارآمدن با خشم و عصبانیت
کتابها میتوانند برای کمک به کودک شما در شناسایی و درک احساسات مختلف مانند خشم و ناامیدی بسیار مفید باشند. از طریق موقعیتهای متمایز شخصیتها و تصاویر رنگارنگ آنها، والدین میتوانند به کودکان بیاموزند که چگونه با احساسات و شرایط دشوار کنار بیایند. خواندن یک کتاب خوب کودکانه که بهویژه برای حل یک موضوع خاص طراحی شده است و سپس صحبت کردن در مورد آن با کودک نوپایتان مطمئناً به او کمک خواهد کرد که بین احساسات مختلف تمایز ایجاد کند.
کتابهای بسیار خوبی دربارهٔ احساس خشم و ناامیدی وجود دارند. در ادامه دو کتاب را معرفی و خواندن آنها را بسیار توصیه میکنم!
Llama Llama Mad at Mama نوشتهٔ آنا دودنی؛ داستان کلاسیک کودکی را روایت میکند که از رفتن به خرید لذت نمیبرد و قبل از اینکه شما حتی متوجه بشوید، او شروع به بداخلاقی میکند! ببینید که مامان چگونه او را آرام میکند و راهی پیدا میکند که خرید برای هردویشان فعالیتی سرگرمکننده شود.
دستها برای ضربه زدن نیستند نوشتهٔ مارتین آگاسی و دندانها برای گاز گرفتن نیستند نوشتهٔ الیزابت وردیک؛ این دو بخشی از مجموعه کتابهایی با موضوع رفتارها هستند که دلایلی را برای اینکه بچهها ممکن است بخواهند ضربه بزنند بیان میکند اما کارهای مثبتی را پیشنهاد میکند که کودکان میتوانند به جای آن انجام دهند.
این کتابهای رنگارنگ حاوی نکات مفیدی نیز برای والدیناند.