آنچه در این مقاله میخوانید:
خلاصه
امروزه ارتباط والدین با کودک، جایگاه بسیار ویژهای در روانشناسی رشد کودک دارد. بسیاری از ما تصور میکنیم ارتباطمان با فرزندمان در سطح کیفی و کمی مطلوبی بهسر میبرد، اما در واقعیت اینگونه نیست. در ادامه، نکاتی دربارهی اهمیت ارتباط والدین با کودک و راههایی برای تقویت آن، با شما در میان میگذاریم.
چرا تقویت ارتباط والدین با کودک مهم است؟
رشد صحیح و متوازن فیزیکی، اجتماعی و عاطفی کودکتان بهشدت تحتتأثیر ارتباط شما با اوست. وقتی کودک بتواند بهخوبی و راحتی با والدینش ارتباط برقرار کند، کیفیت رسد فیزیکی و روانیاش افزایش پیدا میکند.
کودکی که رابطهی امن و سالمی با پدر و مادرش برقرار میکند، در بزرگسالی هم بهتر میتواند امنیت را در روابطش با دیگران پیدا کند و تجربه کند. رابطهی والدین با کودک، از امنترین و پاکترین روابط موجود در هستی است. کودکتان را غرق در این ارتباط کنید، تا مهارتهای ارتباطیاش از همین ابتدای زندگی و در سایهی امن شما پرورش پیدا کند و به واسطهی آن اعتمادبهنفس و خودباوری پیدا کند.
در رابطه با کودکتان به او اطمینان بدهید که از این معاشرت لذت میبرید. نهادینهشدن این حس در وجود کودک، بسیار بسیار اهمیت دارد. ارتباط والدین با کودک اگر بهخوبی صورت نگیرد، احساس ناکافی بودن را در افراد نهادینه میکند. این افراد، در بزرگسالی و در ارتباطهای پیچیدهتر عاطفی و اجتماعی، همواره با شکست روبهرو میشوند، چون درک صحیحی از کمیت و کیفیت بازخورد رفتارشان در دیگران ندارند.
اگر تابهامروز از اهمیت بالای ارتباط والدین با کودک بیاطلاع بودید، لازم است پیش از خواندن راهکارهای پیشنهادی این مقاله، خیلی سریع مجموع ارتباط با فرزنداتن در یک ماه گذشته را مرور کنید. اگر به این نتیجه میرسید که فرزندتان برای ارتباط برقرار کردن با شما، رغبت زیادی از خودش نشان نمیدهد، به دنبال پیداکردن دلایل آن باشید.
چرا فرزند من علاقهای به ارتباط با من ندارد؟
اینکه فرزندتان نسبت به برقراری ارتباط با علاقهای بروز نمیدهد، میتواند دو دلیل عمده داشته باشد:
یک. در دفعات قبل، هربار که به شما مراجعه کرده، ارتباط عمیقی با او برقرار نکردهاید و لابهلای مشغلهای که داشتهاید، با کودکتان حرف زدهاید و سرسری مشکلش را رفع و رجوع کردهاید. کودکتان اگر حس خوبی از این معاشرت نگرفته باشد، کمتر به سراغ شما میآید. ارتباط والدین با کودک، بیشتر تحتتأثیر مسائل حسی و عاطفی است، تا محدودیتهای زبانی.
دو. آنقدر نسبت به رفتارهای اشتباه کودکتان واکنشهای سریع و تند نشان دادهاید، که از واکنش شما در نتیجهی برقراری ارتباط، نگران است و ترجیح میدهد بیآنکه با شما مسائلش را در میان بگذارد، به دنیای درونی خودش عقبنشینی کند.
در ارتباط با مورد دوم اشارهشده در بالا، مطالب بیشتری در آوک بخوانید:
راههایی برای تقویت ارتباط والدین با کودک
نکاتی در برنامههای مختلف دانشگاه ایالتی میشیگان و همچنین توصیههایی در کتاب «آنچه باید انتظار داشت: سالهای نوپایی کودک» دربارهی ارتباط والدین با کودک ارائه شده است. مطابق با این توصیهها، در ادامه با شما نکاتی را در مورد چگونگی برقراری ارتباط با کودک، به عنوان بخشی اصلی از روابط خود با فرزند کوچکتان ارائه میدهیم:
- شروع سریعی داشته باشید: حتی اگر مهارتهای کلامی فرزند شما هنوز محدود باشد، ایجاد بستری مناسب برای گفتوگو با او هنوز هم بسیار مهم است.
- شنوندهی خوبی باشید: این ممکن است بهترین مشاورهی ارتباطی باشد که میتوانیم ارائه دهیم. اگر فرزندتان وقت خود را صرف توضیح جزئیات داستان یا بیان موضوعی میکند، صبور باشید و سعی کنید خیلی سریع نتیجهگیری نکنید. بهطور کلی، تقویت ارتباط والدین با کودک، فرایندی زمانبر است.
- به صحبتکردن اهمیت دهید و برای آن وقت بگذارید: سعی کنید زمان مناسب غیرقابل تغییری در برنامهی روزانه خود داشته باشید تا با کودک نوپای خود صحبت کنید. به معنی اینکه در این مدت نباید بگذارید عواملی مانند استفاده از تلفن همراه، تلویزیون یا مطالب خواندنی حواستان را پرت کند. یک پیشنهاد خوب داشتن یک مراسم «صبح بهخیر» برای صحبتکردن قبل از مدرسه و یک مراسم «شب بهخیر» برای صحبت کردن قبل از خواب است. اکنون زمان خوبی برای شروع این عادتهای جدید خانوادگی است.
- به او کمک کنید مواردی را که پیچیده است بیان کند: از آنجا که کودک شما هنوز در حال تقویت مهارتهای زبانآموزی خود است، ممکن است احساساتی را تجربه کند که هنوز نمیتواند آنها را به زبان بیاورد، فقط به این دلیل که دایرهی واژگان او هنوز در حال گسترش است. شما میتوانید با نامگذاری کلمات زیادی برای بیان احساسات مثبت و منفی، به او کمک کنید.
- با ارتباط کلامی و غیرکلامی هماهنگ باشید: سعی کنید کاملاً روی کودک نوپای خود تمرکز کنید و با دادن نظرها و سؤالکردن علاقهی خود را نشان دهید. به این ترتیب، کودک شما میفهمد آنچه میگوید برای شما مهم است.
دراینباره، بیشتر بخوانید:
در تحقیقی که دانشگاهیان «آلمودنا سویا» از دانشگاه لندن و «ریستینا بورا» از دانشگاه سویل انجام دادند، مشخص شد که والدین کمتر از ۴۰ دقیقه در روز با فرزندان خود گفتوگو میکنند و این بههیچعنوان کافی نیست. با توجه به نکات بالا و جدیگرفتن اهمیت ارتباط والدین با کودک، تلاش کنید در این دسته از والدین قرار نگیرید.