تحقیقات نشان داده است که نوزادان از لحظهٔ تولد بهخوبی از بدن خود آگاهی دارند. آگاهی از بدن مهارت مهمی است که به فرد کمک میکند دیگران را تشخیص دهد. آنها از بدو تولد در معرض اطلاعاتی که در دنیای اطراف وجود دارد هستند. آنها میتوانند صورت و بدن خود را لمس کنند و با لمس کردن بر محیط پیرامون خود نیز تأثیر بگذارند.
“خودشناسی و خودآگاهی از بدو تولد آغاز می شود ولی کودکان تا زمانی که به مرحله نوپا بودن برسند،تصویر درستی از من بودن خودشان در ذهن ندارند.” (راس، مارتین، کانینگهام، 2016).
تقریباً از شش ماهگی به بعد، کودک کمکم به نامش پاسخ میدهد. در ابتدا، هنگامی که او را صدا میکنید، ممکن است بهراحتی گوش کند و چشمهای خود را به سمت شما متمرکز کند. بعداً، وقتی کودک به اولین سالگرد تولدش نزدیکترمیشود، با چرخش، خزیدن یا حتی چند قدم آمدن به سمت شما به نامش پاسخ خواهد داد.
وقتی کودک به دومین سالگرد تولدش نزدیک میشود، احساسات خود را میشناسد. به عبارت دیگر، آنها میتوانند از نظر شخص دیگری دربارهٔ خود فکر کنند؛ میتوانند مانند یک شخص دوم نسبت به خودشان فکر کنند و خود را از چشم دیگری ببینند. یکی از نشانههای این امر این است که کودکان شروع به شناسایی خود در آینه یا عکس میکنند. بیشتر کودکان میتوانند این کار را در حدود ۱۸ ماهگی انجام دهند.
برای اینکه متوجه شوید که کوچولوی شما خود را در آینه تشخیص میدهد یا نه، میتوانید یک آزمایش کوچک در خانه انجام دهید. بدون اینکه به او اطلاع دهید، یک علامت روی پیشانی او بگذارید؛ برای مثال، میتوانید هنگامی که رژ لب قرمز روشنی زدید، او را ببوسید. سپس به کودک اجازه دهید تا به تصویر خود در آینه نگاه کند. اگر کودک تلاش کند تا پیشانی خود را لمس کند، این نشان میدهد که او چهرهٔ خود را در آینه تشخیص دادهاست.
همچنین میتوانید احساس كودك خود را با واژگان در حال گسترش، بهویژه كلمات خود ارجاعی و تصرفی مانند من و خودم درك كنید. آیا این کلمات بخشی از واژگان کودک نوپای شما هستند؟
برای اینکه به کوچولوی خود کمک کنید که احساس مثبتی نسبت به خود داشته باشد، باید به او اجازه دهید که از راههای متناسب با خصوصیات ذاتی و شخصیتیاش رشد کند. به شخصیت کودک احترام بگذارید تا او نیز به نوبهٔ خود بتواند اعتمادبهنفس خود را تقویت کند و مشتاقانه با دشواریهای زندگی روبهرو شود.