آنچه در این مقاله می‌خوانید:
احساس گناه در مادران، احساسی فراگیر است که به خاطر تلقی مادران نسبت به انجام‌ندادن کارهای درست یا انجام‌ندادن کارها به شیوه‌ای درست، در آن‌ها به‌وجود می‌آید.
وقتی تصمیمی می‌گیرید که نتیجه‌ی آن به نفع بچه نمی‌شود، یا آرامشش را به‌هم می‌ریزد، دچار احساس گناه می‌شوید.
حس گناه و عذاب وجدان در مادران، ممکن است به‌صورت کوتاه‌مدت یا بلندمدت باشد. احساس گناه به‌صورت کوتاه‌مدت، در اثر یک عمل اشتباه پدید می‌آید، و با برطرف‌شدن تبعات آن اشتباه، از بین می‌رود.
مثلاً ممکن است حواس‌تان به دمای غذایی که به بچه می‌دهید، نباشد. وقتی بچه غذای داغ را می‌چشد و اذیت می‌شود، احساس بدی نسبت به خودتان پیدا می‌کنید.این احساس، به‌محض آرام‌شدن بچه از بین می‌رود.
احساس‌های منفی زودگذر نگران‌کننده نیستند. آنچه مادر را به وسواس‌های ذهنی و آزارهای روحی وا می‌دارد، احساس‌های منفی بلندمدت هستند.
احساس گناه بلندمدت
احساس‌های بلندمدت و پایدار، در اثر روندهای ثابت در رفتار به‌وجود می‌آیند. ممکن است شما رفتاری را که عذاب‌تان می‌دهد، به‌مدت چندسال ادامه دهید.
حیرت‌انگیز است که آدم‌ها می‌توانند دلیل حال بدشان را بدانند، اما بی‌توجه به آن، روندی را که باعث اصلی احساس بد است، ادامه دهند. البته گاهی برای تغییر رفتار، چاره‌ای نیست. محدودیت‌های اجتماعی و اقتصادی، قدرت انعطاف عملکرد را از افراد می‌گیرند.
شیرخشک دادن به بچه، یا استفاده از غذاها و مکمل‌های آماده در بلندمدت، احساس گناه پایداری را در وجود مادران نهادینه می‌کند. هم‌چنین، سپردن بچه به پرستار، به‌منظور رفتن به سر کار، حس خوشایندی برای مادر به‌همراه ندارد.
از دیگر عواملی که به مادر احساس منفی و عذاب وجدان می‌دهد، زمانی‌ست که مادر با خواندن یا شنیدن مطلبی درباره‌ی سلامتی و رشد کودکان، به این فکر می‌افتد که تابه‌حالا متوجه این جزئیات نبوده؛ مثلاً در غذادادن، خواباندن، حمام‌بردن یا ابراز محبت به کودک، چندین ماه اشتباه‌های فاحشی داشته که سلامتی جسمی و روانی کودک را تهدید می‌کرده.
به‌طورکلی، احساس گناه در مادران، ریشه‌های فروانی دارد؛ از احساس ناامنی شخصی، تا فشارهای بیرونی خانواده، دوستان و رسانه‌ها. در آوک و در مطلب دیگری، به جزئیات و علائم بروز این احساس منفی در مادران پرداخته‌ایم: خودم می‌دانم مادر بدی هستم!
3 راه، برای مدیریت احساس گناه در مادران
1. بی‌توجهی به ایده‌آل‌های مجازی و رسانه‌ها
شبکه‌های اجتماعی، همه‌مان را بمباران ایده‌آل‌گرایی کرده‌اند. ما داریم زیر آواری از «ترین»ها خفه می‌شویم. چنددقیقه که توی اینستاگرام وقت بگذرانید، با هجوم بهترین‌ها و برترین‌ها روبه‌رو می‌شوید؛ بهترین چهره، پول‌دارترین افراد، خوش‌لباس‌ترین نفرات، خوش‌صحبت‌ترین آدم‌ها، شاغلین موفق، موفق‌های خوش‌رو، سفر به دور دنیا، بهترین آشپزی‌ها و عجیب‌ترین مهارت‌ها.
سیلِ «ترین»ها آرامش روانی همه‌مان را زیرورو کرده. ناخودآگاه احساس می‌کنیم در ثروت باید با پول‌دارترین، در چهره با زیباترین و در مهارت‌ها با ماهرترین آدم‌های دنیا مقایسه شویم. این مقایسه، حال بدی به آدم می‌دهد؛ یک احساس منفی پایدار.
مادرها، بیش از همه در معرض خرابی‌های به‌جمانده از آوار «ترین»ها هستند. آن‌ها مجبورند بخش مهمی از زمان‌شان را به فرزندشان اختصاص دهند، با این حال در فضای مجازی، می‌بینند که آدم‌ها با سرعت نور در حال پیشرفت در زمینه‌های دیگرند. آن‌ها مادرانی را می‌بینند که با فرزندان‌شان کارهای مختلفی انجام می‌دهند.
به این ایده‌آل‌های افراطی بی‌توجه باشید. بیش‌تر آدم‌ها، از مناظر مختلف، آدمی معمولی به‌حساب می‌آیند. اگر شما یک حسابدار یا منشی یا معلم حرفه‌ای هستید، دلیلی ندارد درباره‌ی جزئیات نکات غذایی بچه‌ها، به‌اندازه‌ی یک پزشک متخصص اطفال اطلاعات داشته باشید. امور، بیش‌ازحد تخصصی شده‌اند و پیشرفت در یک زمینه، تاحد زیادی آدم‌ها را از پیش‌روی در زمینه‌های دیگر باز می‌دارد.
2- ریشه‌ی اصلی احساس بد را پیدا کنید.
سعی کنید دقیقاً متوجه شوید بابت چه رفتاری به عذاب وجدان دچار شده‌اید. آن را یادداشت کنید. شناسایی و ثبت ریشه‌ی مشکل، تاحدی ذهن‌تان را آرام می‌کند.
3- هوش هیجانی‌تان را تقویت کنید.
خیلی از اوقات، احساس گناهِ پیش‌آمده، دلیلی منطقی ندارد. شما صرفاً در معرض یک محرک حسی قرار گرفته‌اید و نتوانستید به‌خوبی احساس و هیجانات خود را کنترل کنید.
هوش هیجانی، به توانایی افراد برای کنترل هیجان‌ها و احساسات خود و هم‌چنین تشخیص درست احساسات دیگران می‌گویند. اگر بتوانید هوش هیجانی‌تان را تقویت کنید، از جهتی دیگر هم حس گناه در ارتباط با نگهداری از بچه کاهش پیدا می‌کند. چرا و چگونه؟
بعضی وقت‌ها، در تشخیص این‌که کودک احساس خوب یا بدی دارد، دچار خطا می‌شوید. احساس می‌کنید چون به کودک‌تان نگاه نکرده‌اید و مشغول تماشای تلویزیون بوده‌اید، کودک ناراحت است. درحالی‌که ممکن است این‌طور نباشد و کودک از این‌که کنار شما دراز کشیده، از احساس امنیت و آرامش خوبی برخوردار باشد.
برای مطالعه‌ی بیش‌تر در‌این‌باره، این‌جا کلیک کنید و مطالب دیگری بخوانید.
